50. rocznica śmierci Romana Ingardena
W 2020 roku przypada 50. rocznica śmierci Romana Ingardena. Z tej okazji w Galerii Alfa prezentujemy monograficzną wystawę blisko 150 jego fotografii powstałych w latach 1942–1970 i wybranych spośród pięciu tysięcy zdjęć znajdujących się w Archiwum MOCAK-u. Nasz wybór obejmuje wszystkie tematy obecne w twórczości fotograficznej filozofa. Pokazujemy autoportrety i portrety, przyrodę, architekturę i martwe natury. Ekspozycja ujawnia nieznaną – i pełną wdzięku – twarz Romana Ingardena. Okazuje się on człowiekiem romantycznym, psychologicznie wnikliwym, czułym na ulotność piękna. Pomnikowy filozof odkrywa swoją ludzką wrażliwość i nieśmiałość wobec świata, na który patrzy.
Roman Ingarden (1893–1970) urodził się w Krakowie, studiował matematykę i filozofię we Lwowie, Getyndze, Wiedniu i Fryburgu Bryzgowijskim. Pracę doktorską, obronioną w 1918 roku, napisał pod kierunkiem Edmunda Husserla. Pracował jako nauczyciel i wykładowca. W 1933 roku został profesorem na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W latach 1950–1956 musiał z powodów politycznych zawiesić pracę uniwersytecką. Wówczas powstała większość fotografii prezentowanych na wystawie. W 1957 roku został kierownikiem Katedry Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie dzięki niemu powstał najsilniejszy ośrodek polskiej fenomenologii. Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk. Jest autorem wielu książek, artykułów oraz przekładów: od filozofii literatury poprzez estetykę i teorię poznania po ontologię. Roman Ingarden zyskał na świecie uznanie głównie dzięki swoim pracom z dziedziny ontologii i estetyki. Wystawa jest okazją do skonfrontowania jego myśli filozoficznej i praktyki fotograficznej.
Ekspozycja wpisuje się w nasz cykl projektów, w których pokazujemy wybitnych poetów, prozaików i myślicieli w innych rolach twórczych – jako malarzy, rysowników, twórców kolaży czy fotografów. Dotychczas odbyły się wystawy między innymi Wisławy Szymborskiej, Zbigniewa Herberta, Joachima Ringelnatza, Leona Chwistka i Herty Müller. Każdej ekspozycji towarzyszy obszerna publikacja analizująca i porównująca różne dziedziny twórczości.
Roman Ingarden (1893–1970) należy do najbardziej znanych na świecie polskich filozofów. Był uczniem Husserla i od niego przejął metodę fenomenologiczną, którą konsekwentnie stosował w rozważaniach ontologicznych i estetycznych. Często pisał równolegle w języku polskim i niemieckim. Jego największym wkładem w interpretację dzieła sztuki są teksty dotyczące literatury i wprowadzenie terminu „konkretyzacja”. Tą koncepcją połączył dzieło z odbiorcą, rozszerzając refleksje nad odbiorem o zagadnienie przeżycia estetycznego. Prywatnie był pasjonatem fotografii. Robił zdjęcia wszystkiemu, co pozwalało na „wyabstrahowanie ładności”. W tej publikacji prezentujemy kilka tematów dominujących w jego twórczości artystycznej.
Publikacja zawiera teksty Sebastiana Stankiewicza, Marii Anny Potockiej i Marleny Nikody oraz wspomnienia Władysława Stróżewskiego o Romanie Ingardenie.
język publikacji: polski, angielski
redakcja: Maria Anna Potocka
teksty: Marlena Nikody, Maria Anna Potocka, Sebastian Stankiewicz
projekt graficzny, DTP: Rafał Sosin
format: 170 × 230 mm
liczba stron: 240
ISBN 978-83-65851-37-6
Kraków 2020
cena: 30 zł
Katalog wydany w związku z wystawą:
Roman Ingarden
Filozof i fotograf
kurator: Marlena Nikody
Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK
12.5–27.9.2020