."Słodko-kwaśna historia", Ngo Van Tuong, Dorota Podlaska,
Drzewo Babel przedstawia: " Słodko-kwaśna historia"_premiera nietypowej książki kucharskiej"
Wydawnictwo Drzewo Babel prezentuje swoją ostatnią nowość. Jest nią "Słodko-kwaśna historia", autorstwa Ngo Van Tuonga, Doroty Podlaskiej. Jak pisze w nocie wydawca: jest to "Nietypowa książka kucharska, opowiedziana smakami dzieciństwa Wietnamczyków, którzy mieszkają w Polsce. Od sajgonek po zupę Pho. O pachnotce, balsamce, durianie, niebieskim imbirze, czerymoi i wszystkim, co chcieliście kupić w wietnamskich sklepach, ale baliście się zapytać. I o pełnym egzotyki Jarmarku Europa, którego już nie ma, a od którego wszystko się zaczęło.
Nietypowa książka kucharska, opowiedziana smakami dzieciństwa Wietnamczyków, którzy mieszkają w Polsce. Od sajgonek po zupę Pho. O pachnotce, balsamce, durianie, niebieskim imbirze, czerymoi i wszystkim, co chcieliście kupić w wietnamskich sklepach, ale baliście się zapytać. I o pełnym egzotyki Jarmarku Europa, którego już nie ma,a od którego wszystko się zaczęło.
Autorzy tej książki Ngo Van Tuong, wietnamski dziennikarz i aktywista, oraz Dorota Podlaska, polska artystka wizualna, byli przez lata weekendowymi współbiesiadnikami.Biesiady te odbywały się spontanicznie, acz regularnie w szerszym multikulturowym gronie znajomych w wietnamskiej alejce barów nieistniejącego już Jarmarku Europa na Stadionie
Dziesięciolecia. Wyrosło z nich, poza licznymi przyjaźniami,wiele głośnych projektów społeczno-kulturalnych, eksplorujących fenomen stadionowej różnorodności.I ducha tamtego miejsca, tamtego doświadczenia udało się chyba w Słodko-kwaśnej historii ocalić. Zawdzięczamy to i wartkiej narracji Ngo Van Tuonga,potrafiącego nie mniej niż pamięć i wyobraźnię pobudzić kubki smakowe, i ilustracjom Doroty Podlaskiej,przetwarzającym obrazki prowizorycznych pawilonów krytych blachą falistą i ciasnych alejek – reminiscencji Jarmarku Europa – w rzeczywistość egzotyczną. Słodkokwaśna historia jest więc książką o wietnamskiej sztuce kulinarnej, ale taką, której formuła nie wyczerpuje się na gotowych przepisach dań. Zachęca do próbowania,smakowania, uczy nowych wietnamskich słów. Przypomina, że targ i kuchnia to naturalne przestrzenie spotkań kultur. Przestrzenie, gdzie mieszają się języki,przenik ają tradycje, gdzie rozszczelniają się, przynajmniej na chwilę, dzielące ludzi granice.
Dzieło wietnamsko-polskiego tandemu zaspokoi różne apetyty. W swym wymiarze praktycznym dostarczy przydatnej wiedzy o najważniejszych składnikach wietnamskiego menu, sposobach ich przygotowania i łączenia. Dowiemy się z niego np., jak zrobić zupę pho i sajgonki, jak spożywać egzotyczne owoce, jak rambutan, smoczy owoc czy karambola; z czego (bo nie z krewetek) robi się osławioną pastę krewetkową, a także jak można poszerzyć skalę zastosowań sosu rybnego. Nie mniej cenny jest autobiograficzny wymiar Słodko-kwaśnej historii – Ngo Van Tuong, który w młodym wieku we wczesnych latach 80.opuścił Wietnam, by podjąć studia inżynieryjne w Polsce, jest bowiem bacznym obserwatorem i błyskotliwym komentatorem wielkiej historii, jak też tych małych, które rozegrały się w jej tle. To fascynujące móc spojrzeć na początki polskiej gospodarczej transformacji jego oczami. I uwalniające – dostrzec wietnamską diasporę w Polsce poza stereotypem kupca czy restauratora. Bodaj najpiękniejsza, a na pewno najdłużej występująca na scenie polska drag queen Kim Lee jest wszak pół-Wietnamczykiem!
Kilka słów o autorach:
Dorota Podlaska
Artystka multidyscyplinarna. Absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu (dyplom w 1989 roku). Tworzy instalacje, fotograficzne dokumentacje, interwencje w przestrzeni, akcje z udziałem publiczności. Projektuje i ilustruje książki, organizuje warsztaty artystyczne i kulinarne. Jednak jej głównym medium jest
malarstwo figuratywne.
Wiele jej prac dotyczy wymiany międzykulturowej. Artystkę pochłania kwestia przemian tożsamościowych dokonujących się za pomocą języka oraz wspólnego jedzenia jako czynności społecznej, tworzącej tymczasowe wspólnoty i przełamującej bariery kulturowe. Praca poświęcona wietnamskiemu bazarowi i fenomenowi Stadionu Dziesięciolecia znajduje się w Muzeum Warszawskiej Pragi. Interesuje ją kultura Azji, szczególnie film i kulinaria. Przez kilka lat współpracowała z Azjatyckim Festiwalem Filmowym Pięć Smaków, ilustrując katalogi festiwalu swoimi malarskimi „recenzjami” filmów.
Ma w swoim dorobku szereg wystaw, m.in. w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, Galerii Arsenał w Białymstoku, Galerii Łaźnia w Gdańsku, oraz pobyty studyjne w Finlandii, Niemczech, Francji, Włoszech, Korei Południowej, Japonii. Jej prace znajdują się w kolekcjach muzealnych oraz Towarzystw Zachęty Sztuk Pięknych.
Ngo Van Tuong
Przyjechał do Polski w 1983 roku jako stypendysta. W 1990 roku na Politechnice Szczecińskiej ukończył budownictwo okrętowe z tytułem magistra inżyniera mechanika. Odtąd mieszka w Polsce, obywatelstwo polskie otrzymał w 2007 roku. Trudnił się m.in. handlem obwoźnym, był pomocnikiem kucharza, menedżerem, a także właścicielem barów i restauracji orientalnych. W latach 2008-2009 był jednym z przywódców protestów Wietnamczyków przeciwko właścicielom hal handlowych w Wólce Kosowskiej; skarga protestujących na zakaz demonstracji trafiła do Trybunału Konstytucyjnego, a potem do samego Europejskiego Trybunału Praw Człowieka – tak to Wietnamczycy przyczynili się do zmiany polskiego prawa o zgromadzeniach publicznych.
Był redaktorem opozycyjnego wobec władzy wietnamskiej miesięcznika „Đàn Chim Việt”, wychodzącego w Warszawie. Działa w różnych organizacjach na rzecz imigrantów i integracji. Uczestniczył w konferencjach, które doprowadziły do przyjęcia dwóch rządowych ustaw dotyczących cudzoziemców. Brał udział w licznych projektach społecznych, kulturalnych i artystycznych, w tym w nagrodzonym Wdechą 2006 projekcie „Podróż do Azji”. Kandydował na radnego Warszawy w wyborach samorządowych w 2014 roku. Występował w programach
telewizyjnych, grywał w filmach i serialach. Jest tłumaczem przysięgłym języka wietnamskiego.
