Gala Nagrody Transatlantyk
Jutro w piaek 9 czerwca na uroczystej gali w Teatrze im. Juliusza Słowackiego po raz trzynasty zostanie wręczony Transatlantyk – doroczna nagroda Instytutu Książki dla wybitnego popularyzatora literatury polskiej za granicą. Wręczenie nagrody zbiega się w czasie z rozpoczynającym się tego dnia w Krakowie 4. Światowym Kongresem Tłumaczy Literatury Polskiej.
Za obecnością polskich pisarzy w świecie stoją przede wszystkim promotorzy naszej literatury w poszczególnych krajach. Bez ich pasji i pracowitości obecność i sukces polskich książek poza granicami kraju po prostu nie byłyby możliwe. By uhonorować tych wielkich ambasadorów naszej literatury, Instytut Książki stworzył w 2005 roku wyjątkową nagrodę za całokształt dorobku – Transatlantyk. Jej laureatem może zostać na przykład tłumacz, wydawca, krytyk, animator życia kulturalnego.
Po raz pierwszy nagroda została wręczona podczas Kongresu Tłumaczy Literatury Polskiej w 2005 roku. Jej wartość wynosi 10.000 euro, towarzyszy jej pamiątkowy dyplom oraz statuetka autorstwa Łukasza Kieferlinga.
Dotychczasowi laureaci:
2005 - Henryk Bereska (Niemcy) – pochodzący ze Śląska wybitny tłumacz literatury polskiej na niemiecki;
2006 - Anders Bodegård (Szwecja) – dobrze znany w Polsce tłumacz i popularyzator naszej literatury w Szwecji;
2007 - Albrecht Lempp (Niemcy) – współtwórca sukcesu Polski jako gościa Honorowego na Międzynarodowych Targach Książki we Frankfurcie, tłumacz m. in. Głowackiego i Pilcha;
2008 - Ksenia Starosielska (Rosja) – przekładająca od lat 60-tych dzieła polskich prozaików na rosyjski;
2009 - Biserka Rajčić (Serbia) – tłumaczka polskich poetów, filozofów, literaturoznawców, znawczyni polskiej awangardy;
2010 - Pietro Marchesani (Włochy) – wielki promotor twórczości Wisławy Szymborskiej we Włoszech;
2011 - Vlasta Dvořáčková (Czechy) – zasłużona popularyzatorka poezji polskiej w Czechach;
2012 - Yi Lijun (Chiny) – literaturoznawczyni, tłumaczka m. in. „Dziadów”, „Trylogii” i „Zniewolonego umysłu”;
2013 - Karol Lesman (Holandia) – znawca Witkacego, przełożył kanon prozy polskiej na niderlandzki;
2014 - Bill Johnston (USA) – wybitny znawca i propagator polskiej literatury współczesnej, ale także klasyki poetyckiej XIX wieku; współautor amerykańskiego sukcesu powieści Myśliwskiego;
2015 - Laurence Dyèvre (Francja) - tłumaczka mająca na swoim koncie około sześćdziesięciu przekładów, głównie polskiej prozy współczesnej, obejmującej swym przekrojem całość XX wieku.
2016 - Constantin Geambaşu (Rumunia) - tłumacz i polonista, ma na swoim koncie około pięćdziesięciu polskich książek, które ukazały się w najbardziej prestiżowych rumuńskich wydawnictwach.
W tym roku nagrodę przyznaje kapituła w składzie: Stanley Bill, Laurence Dyèvre, Ksenia Starosielska, Ewa Thompson, Maciej Urbanowski, Alois Woldan. Przewodniczy jej dyrektor Instytutu Książki.
Do Nagrody mogą kandydować obywatele innych państw (także Polacy z obcym paszportem). Zgłoszeń kandydatów mogą dokonywać polskie i zagraniczne instytucje zajmujące się upowszechnianiem kultury, ośrodki naukowe, wydawnictwa, stowarzyszenia twórcze, osoby prywatne.