Jorgen Randers: Rok 2052. Globalna prognoza na następne czterdzieści lat
Jorgen Randers: Rok 2052. Globalna prognoza na następne czterdzieści lat
Opracowanie to bezpośrednio nawiązuje do raportu Klubu Rzymskiego „Granice Wzrostu” z 1972 r., a jednocześnie przedstawia osobistą, autorską prognozę rozwoju świata na kolejne 40 lat.
Autor prognozy – wybitny norweski klimatolog – był współpracownikiem Meadows’ów przy tworzeniu pierwszej prognozy i zachęcony tematyką przyszłości pracował wiele lat nad kolejnymi wersjami scenariuszy rozwoju świata i losów ludzkości. (opis wydawcy)
Wydawnictwu WSP im. J. Korczaka dziękujemy za udostępnienie fragmentu do publikacji. Zachęcamy do lektury całej książki.
Przedmowa
Co przyniesie przyszłość?
Prezydent Czech Vaclav Havel, przed dziennikarskim audytorium, tuż przed decydującym spotkaniem w sprawie zapobiegnięcia wojnie w Jugosławii, któremu miał przewodniczyć. Pytanie do Prezydenta Havla:
„Wasza Ekscelencjo. Czy jest pan optymistą?” Nastąpiła długa pauza.
„Nie, nie jestem optymistą w tym sensie, że wierzę, że wszystko pójdzie dobrze. Ale nie jestem także Pesymistą w tym sensie, że wierzę, że wszystko pójdzie źle. Jestem pełen nadziei. Bowiem bez nadziei nie będzie postępu. Nadzieja jest tak samo ważna jak samo życie”.[1]
Czterdzieści lat temu, wraz z kolegami spędziliśmy pracowite dwa lata w naszych biurach w Instytucie Technologicznym w Massachusetts. Długo i dogłębnie zastanawialiśmy się nad przyszłością i – pod kierownictwem Dennisa L. Meadowsa i przy wsparciu autorskim Donelli H. Meadows – stworzyliśmy coś, co stało się niesławną małą książką zatytułowaną Granice Wzrostu[2]. Książka była analizą scenariuszową, w której staraliśmy się odpowiedzieć na pytanie: „Co wydarzy się w ciągu kolejnych 130 latach, jeśli ludzkość zdecyduje się zastosować się do określonych polityk?”. Dla przykładu, co się stanie, jeśli globalne społeczeństwo będzie nadal dążyć do wzrostu gospodarczego bez zwracania szczególnej uwagi na kontrolę populacji? Albo, co się stanie jeśli ludzkość zdecyduje się skupić swoje olbrzymie zdolności technologiczne (i pewne fundusze) na rozwijaniu rolnictwa nieszkodliwego dla Środowiska na skalę globalną? Nakreśliliśmy kilka różnych wizji przyszłości. Niektóre z nich to wizje przyszłości, w których sprawy poszły źle; inne to wizje przyszłości w których bieg wydarzeń był dużo lepszy dla rodzaju ludzkiego.
Ale nie prognozowaliśmy. Nic staraliśmy się stwierdzić, co mogłoby się rzeczywiście wydarzyć w ciągu kolejnego stulecia. Powodem ku temu było to, że nie wierzyliśmy, że można tego dokonać wykorzystując naukowy rygor. Tak wiele rzeczy mogłoby się wydarzyć w okresie od 1970 do 2100 roku, że nie czuliśmy się na siłach, aby wybrać jedną możliwą wersję przyszłych wydarzeń i bronić jej wobec wielości innych potencjalnych scenariuszy.
Zamiast tego dokonaliśmy analizy scenariuszowej. Staraliśmy się powiedzieć coś na temat prawdopodobnych skutków różnych zbiorów polityk.
Staraliśmy się opisać możliwe efekty wykorzystania zasobów społecznych w celu przyśpieszenia technologicznych rozwiązań oczywistych problemów obecnych czasów dotyczących: przyrostu naturalnego, niedoboru żywności, ograniczonych zasobów naturalnych oraz coraz bardziej widocznego zniszczenia środowiska. Zastosowaliśmy komputerowy model, który dostarczał nam pomysłów dotyczących tego, co mogłoby się wydarzyć, jeżeli ludzkość zdecydowałaby wyznaczyć wyższą granicę konsumpcji na osobę, lub też liczbę dzieci przypadającej na kobietę.
