Książki o filozofii dla początkujących

Chociaż istnieje wiele wprowadzeń do filozofii, część z nich stanowi mało interesujące podsumowania jej historii. Zamiast pozwolić, aby zniechęciły nas do filozofowania, warto sięgnąć po pozycje, które ukażą jego związek z codziennym życiem. Poznaj książki filozoficzne, które trzeba przeczytać.

Chociaż w sprzedaży znajdziemy mnóstwo książek wprowadzających do filozofii, część z nich stanowi mało interesujące podsumowania jej dziejowych przemian lub najważniejszych koncepcji. Aby osiągnąć najlepszy efekt, najlepiej przeczytać wymienione niżej książki o filozofii w porządku chronologicznym.

 

Najlepsze książki filozoficzne dla początkujących

1. Ku filozoficznemu myśleniu (Józef Maria Bocheński)

Żeby z zainteresowaniem czytać filozoficzne książki, należy zacząć od zdobycia umiejętności myślenia niczym filozof. Filozoficzne problemy są specyficzne. Jednym wydają się one ciekawe, z perspektywy drugich sprawiają wrażenie nieistotnych lub pretensjonalnych.

To powoduje, że najważniejszą filozoficzną kompetencją, którą musimy zyskać, nie jest znajomość żadnej określonej koncepcji. Nie jest nią również wiedza o historii filozofii starożytnej, o doktrynie Platona lub Kartezjusza. Najbardziej liczy się to, abyśmy zyskali autentyczną wrażliwość na prawdziwe filozoficzne problemy.
Właśnie w tym pomaga dzieło Józefa Marii Bocheńskiego. Krótka książeczka konfrontuje nas z podstawowymi filozoficznymi problemami, pokazując, na czym polega ich filozoficzność, w jaki sposób podchodzi do nich prawdziwy filozof, co go w nich intryguje. Chociaż można ją przeczytać nawet w jeden wieczór, warto robić to do skutku – do momentu, gdy pojmiemy, dlaczego filozoficzne problemy są naprawdę ważne.

2. Antypodręcznik filozofii (Michel Onfrey)

Największą zaletą Antypodręcznika filozofii Michela Onfrey'a jest jego struktura. Wszystkie omawiane w książce o filozofii wątki zostały przyporządkowane do ważnych i aktualnych tematów. Co więcej, w każdym z rozdziałów znalazły się starannie wyselekcjonowane przez autora teksty źródłowe. Dobór tekstów źródłowych jest zadziwiająco oryginalny. Onfrey nie sięga jedynie po fragmenty z Arystotelesa, Kartezjusza czy Heideggera, lecz m.in. markiza De Sade'a, Wilhelma Reicha czy Emila Ciorana.

Antypodręcznik filozofii stanowi owoc lekcji filozofii, jakie myśliciel przez wiele lat prowadził dla francuskich licealistów. Dzięki jego książce jesteśmy w stanie nie tylko wprowadzić swoje myśli w ruch, dostrzegając powagę wielu etycznych dylematów, lecz również zapoznać się z tym, co mieli na ich temat do powiedzenia najwybitniejsi filozofowie w dziejach.

3. Co to wszystko znaczy? (Thomas Nagel)

Książka Thomasa Nagela to kolejne króciutkie wprowadzenie do filozofii, które nie skupia się na dziejach myśli, doktrynach czy koncepcjach, lecz poszczególnych problemach. Zastanawiając się nad podstawowymi zagadnieniami etyki, teorii poznania i filozofii umysłu, amerykański uczony wskazuje na granice nauki oraz miejsce filozofii we współczesnym świecie.
Książka została wzbogacona wieloma ciekawymi eksperymentami myślowymi, które sprawiają, ze czyta się ją niemal z zapartym tchem. Ponieważ została ona pomyślana jako przystępne wprowadzenie do filozofii dla początkujących, odrobina wytrwałości wystarczy, aby poradził z nią sobie każdy.

4. Problemy filozofii (Bertrand Russell)

Zdaniem wielu osób książka Bertranda Russella stanowi jedno z najlepszych wprowadzeń do filozofii, jakie kiedykolwiek napisano. Przystępny sposób pisania autora (wybitnego brytyjskiego logika, matematyka i filozofa) sprawia, że czyta się ją łatwo i przyjemnie. Podobnie jak Bocheński, Russell pokazuje, dlaczego wielu niepozornym problemom, które na co dzień lekceważymy, przysługuje filozoficzna doniosłość.

Co ciekawe, lektura książki Russella będzie wartościowa zarówno dla początkujących, jak i bardziej zaprawionych w filozofowaniu czytelników. Wynika to z faktu, że uczony w subtelny sposób akcentuje w niej swoje poglądy, opowiada przede wszystkim o tym, co najbardziej go interesuje. Unikając fachowej terminologii, pozwala on zobaczyć, w jaki sposób poważne filozoficzne tematy splatają się z codziennym życiem, dlaczego wszyscy pozostajemy skazani na filozofowanie (lepsze lub gorsze, mniej lub bardziej świadome).

5. Wprowadzenie do filozofii (Karl Jaspers)

Wprowadzenie to filozofii to kolejna książka, która jest owocem pracy wybitnego filozofa. Dzieło stanowi zbiór wykładów, które niemiecki myśliciel wygłosił w radiu. Chociaż jest to najtrudniejsza książka na tej liście (Jaspers od razu przechodzi do rzeczy, skupiając się na wnikaniu w filozoficzne problemy), jej forma również pozostaje przystępna: uczony przygotowywał wykłady dla szerokiego audytorium, które nie miało większego pojęcia o filozofii.

Podobnie jak Russell, dopuszcza on do głosu swoje poglądy. Podczas gdy brytyjski filozof pisał w tonie ateistycznym, w wykładach Jaspersa pobrzmiewa ogromne uduchowienie. Wielką zaletą książki Jaspersa, którą docenią wszyscy początkujący adepci filozofii, jest umieszczony na końcu dodatek, w którym uczony krótko podsumowuje dzieje filozofii, a także wyjaśnia, jak czytać filozoficzne książki.

Najlepsze filmy o filozofii

Ponieważ wszyscy narzekamy na brak czasu, nie zawsze potrafimy znaleźć wolną chwilę na czytanie. Istnieje jednak łatwe rozwiązanie naszego problemu: oglądanie dobrych, filozoficznych filmów. W kinach regularnie pojawiają się produkcje, które posiadają mnóstwo filozoficznej treści. Odpowiednio selekcjonując oglądane filmy, jesteśmy w stanie skutecznie uczyć się filozofii.

Aby ułatwić odkrywanie w filmach filozoficznych wątków, 4 miesiące temu założyłem bloga, w którym staram się promować filozoficzne spojrzenie na kino. Co tydzień analizuję na nim wybraną pozycję, wzbogacając swoje przemyślenia cytatami z pism jednego filozofa. Następnie dzielę wpisy na przystępne, filozoficzne kategorie (takie jak miłość, tożsamość czy moralność), które pozwalają łatwo odnaleźć inspirację do snucia własnych refleksji.

 

Jakub Walicki z bloga PrzemyslaneKadry.pl

 

 

---

Komentarze