Znaczenie wydanej w roku 1915 książki Heinricha Wölfflina porównać można jedynie do przełomu rewolucji Kopernikańskiej. Wniosła ona bowiem do warsztatu historyka sztuki cały szereg nowych narzędzi badawczych, takich jak analiza strukturalna i opisowa koncepcja metody historycznej, oraz dokonała błyskotliwego podziału na styl klasycystyczny i barokowy na podstawie pojęć odnoszących się do cech formalnych.



Jednocześnie Wölfflin wykazał, że to właśnie forma, a nie treść – jak powszechnie sądzono – opisuje świat, w którym powstaje dzieło sztuki. Współcześnie dzieło niemieckiego badacza stanowi lekcję, jak wnikliwie odczytywać malarstwo, rzeźbę i architekturę.



Spis treści

Spis rzeczy

Przedmowa do szóstego wydania 5
Uwaga wstępna do ósmego wydania 8
Uwaga wstępna do jedenastego wydania 8

Wstęp

Podwójne korzenie stylu 9
Najogólniejsze formy przedstawieniowe 18
Imitacja i dekoracja 21

Linearyzm i malarskość

Część ogólna 25
Rysunek 41
Malarstwo 45
Rzeźba 55
Architektura 62

Płaszczyzna i głębia

Malarstwo 73
Rzeźba 92
Architektura 100

Forma zamknięta i forma otwarta
[tektoniczna i atektoniczna

Malarstwo 109
Rzeźba 126
Architektura 128

Wielość i jedność
[mnoga jedność i jednolita jedność]

Malarstwo 135
Architektura 155

Jasność i niejasność
[bezwarunkowa i warunkowa jasność]

Malarstwo 165
Architektura 185
Zakończenie
Zewnętrzna i wewnętrzna historia sztuki 191
Formy imitacji i dekoracji 192
„Dlaczego” rozwoju 194
Periodyzacja rozwoju 196
Problem rozpoczynania od nowa 199
Charaktery narodowe 201
Przesunięcie punktu ciężkości w europejskiej sztuce 203
Zamiast posłowia
Rewizja poglądów z 1933 roku 205
Indeks osób 213