Nagrody ZAiKS-u wręczone!
Nagrody ZAiKS-u wręczone! Stowarzyszenie wchodzi w nowe stulecie
Urodziny najlepiej świętuje się z przyjaciółmi. Hołdujemy tej dobrej tradycji, z jednym wszak zastrzeżeniem: zamiast otrzymywać prezenty, wolimy je wręczać. Dlatego po raz kolejny nagrodziliśmy wybitnych twórców i instytucje szczególnie zasłużone dla upowszechniania kultury. Znane i cenione osobowości artystyczne ze świata muzyki, filmu, literatury, sztuk wizualnych czy choreografii odebrały wyróżnienia ZAiKS-u 23 marca 2019 r. w Domu pod Królami w Warszawie.
Ten wieczór był pod wieloma względami wyjątkowy. Nigdy wcześniej w siedzibie ZAiKS-u nie nagrodziliśmy tak wielu laureatów podczas jednej ceremonii! Wręczyliśmy 56 nagród i wyróżnień (przy czym w całym roku stulecia przyznaliśmy ich łącznie aż 116). Sala widowiskowa Domu pod Królami pękała w szwach, a owacjom nie było końca, zwłaszcza kiedy wszyscy nagrodzeni razem stanęli na scenie. Padło wiele wzruszających słów pod adresem ZAiKS-u i ludzi, którzy go tworzą. Rzadko kończy się 101 lat w tak dobrej kondycji.
O randze wyróżnień Stowarzyszenia najlepiej zaświadczą nazwiska i dokonania laureatów.
Roman Polański przerywając na chwilę pracę nad filmem przyleciał do Polski, żeby osobiście przyjąć godność Honorowego Członka ZAiKS-u. „Kiedy zaczynałem tworzyć, ZAiKS był dla mnie legendą” – powiedział. „Dziś…” – tu zawiesił głos budując suspens właściwy wielu jego filmom – „…wciąż jest legendą!”. „Wiele osób tworzących tę instytucję to kumple, przyjaciele. Zmieniły się nasze twarze, ale dusze pozostały te same” – dodał. Podziękował też za monumentalny kolekcjonerski album z wszystkimi jego filmami wydany przez ZAiKS z inicjatywy Martyny Korablewskiej.
Hanna Krall przyjmując Honorowe Członkostwo przyznała, że czuje się wzruszona, iż znalazła się w tak znakomitym gronie. „Zresztą w ZAiKS-ie zawsze jest się w świetnym towarzystwie. Człowiek czuje się tu bezpiecznie, bo wie, że nic przykrego nie może go tu spotkać” – powiedziała. Wzruszony i onieśmielony czuł się także Eustachy Rylski, który ZAiKS zna doskonale (m.in. zasiadał we władzach Stowarzyszenia minionej kadencji), a teraz dołączył do grona Honorowych Członków. „Honor ten otrzymuję od firmy, która przez cały, ponad stuletni okres swojej działalności zachowuje twarde standardy organizacyjne, finansowe i etyczne, a to w naszej części Europy jest ewenement” – powiedział pisarz. Stwierdził, że patrząc na panteon Honorowych Członków ZAiKS-u sam czuje się w tym kontekście nieco przeszacowany. „Ale uczciwie powiem, że wolę być przeszacowany niż niedoszacowany” – dodał na koniec, ku radości sali.
Michał Urbaniak, nowy Honorowy Członek ZAiKS-u, wspominał czasy, kiedy pierwszy raz przychodził do Stowarzyszenia. „Tworzyliśmy wtedy i graliśmy z potrzeby buntu” – powiedział – „podobnie czuję się dzisiaj”. Godność Honorowego Członka, najwyższy zaszczyt Stowarzyszenia, przyjęli także Zbigniew Namysłowski, który z właściwą sobie lekkością stwierdził, że komponuje po prostu dlatego, żeby mieć co grać i Stanisław Tym, który zażartował, że ZA iKS lat będzie jeszcze lepiej. W imieniu Ryszarda Poznakowskiego tytuł odebrała córka, Karolina Poznakowska-Ludew.
Na prośbę Edwarda Pałłasza, Przewodniczącego Rady Stowarzyszenia, zebrani minutą ciszy uczcili pamięć Leopolda Kozłowskiego-Kleinmana, ostatniego klezmera Galicji i Honorowego Członka ZAiKS-u, który zmarł na krótko przed uroczystością wręczenia nagród, 12 marca 2019 roku, w wieku 101 lat.
Jerzy Skolimowski robił co w jego mocy, by zdążyć na ceremonię. Przyjechał do ZAiKS-u prosto z lotniska, a Honorowe Członkostwo przyjął już po oficjalnej uroczystości, co wcale nie znaczy, że był mniej wzruszony. „ZAiKS jest wspólnotą dobrych ludzi” – powiedział po prostu.
Tradycyjnie Honorowi Członkowie otrzymali statuetki z k-dronem, jedenastościenną bryłą geometryczną o unikalnych właściwościach optycznych, akustycznych i strukturalnych, odkrytą przez Janusza Kapustę, który odebrał Nagrodę Specjalną ZAiKS-u. Jednak zanim to nastąpiło, Edward Pałłasz i Janusz Fogler wręczyli Nagrody 100-lecia, powołane decyzją statutowych władz Stowarzyszenia dla uświetnienia obchodzonego przez cały ubiegły rok setnego jubileuszu ZAiKS-u.
Nagrodami 100-lecia wyróżnieni zostali Lech Janerka, Zbigniew Hołdys, Tomek Lipiński, Mietek Jurecki, Marek Gaszyński, Andrzej Mogielnicki, Krzesimir Dębski, Jerzy Kornowicz, Krzysztof Knittel, Zygmunt Kukla, Paweł Łukaszewski, Wojciech Trzciński, Tadeusz Rolke, Wojciech Druszcz, Andrzej Dudziński, Krzysztof Gierałtowski, Grzegorz Kowalski, Wanda Warska, Stefan Bratkowski, Krzysztof Gradowski, Rafał Marszałek, Maciej Wojtyszko, Jan Wołek, Krzysztof Choiński, Andrzej J. Jaroszewicz i Jacek Fedorowicz.
Doroczne Nagrody ZAiKS-u były wręczane, zgodnie ze zwyczajem, przez przedstawicieli sekcji członkowskich Stowarzyszenia. Małgorzata Semil-Jakubowicz – przewodnicząca Sekcji Autorów Dzieł Dramatycznych, wręczyła Nagrody Literackie dla tłumaczy. Laureatami w tej kategorii zostali:
Marta Jordan, za wybitne osiągnięcia w dziedzinie przekładu literatury hiszpańskojęzycznej na język polski; Jacek Bukowski, za wybitne osiągnięcia w dziedzinie przekładu literatury z języków czeskiego i słowackiego na język polski; Clare Cavanagh, za wybitne osiągnięcia w dziedzinie przekładu literatury polskiej na język angielski oraz Tokimasa Sekiguchi, za wybitne osiągnięcia w dziedzinie przekładu literatury polskiej na język japoński.
Mietek Jurecki, przewodniczący Sekcji Autorów Utworów Muzyki Rozrywkowej i Tanecznej, wręczył nagrody za popularyzację polskiej muzyki rozrywkowej, a dostali je Anna Dymna, doceniona za organizowany od 2005 roku Festiwal Zaczarowanej Piosenki, oraz Radio Lublin – m.in. za cykl koncertów z cyklu „Nie tylko rock’n’roll” (nagrodę dla stacji odebrał prezes stacji, Mariusz Deckert). Nagrody za propagowanie polskiej muzyki współczesnej wręczył Miłosz Bembinow, przewodniczący Sekcji Autorów Dzieł Muzycznych, a otrzymali je Małgorzata Gąsiorowska i Marek Zwyrzykowski.
Krzysztof Gradowski, wiceprzewodniczący Sekcji Autorów Dzieł Filmowych i Telewizyjnych uhonorował Nagrodą im. Krzysztofa Toeplitza dwóch wybitnych filmoznawców, Andrzeja Kołodyńskiego i Janusza Wróblewskiego. Nagrody za twórczość dla dzieci, zainicjowane przez Zofię Ołdak, Sekretarz Sekcji Autorów Dzieł Filmowych i Telewizyjnych, wręczyła Dominika Barabas, członkini zarządu Sekcji Autorów Utworów Muzyki Rozrywkowej i Tanecznej, a otrzymali je Jan Wojdak, za całokształt twórczości, i Marta Guśniowska, za opowieść „Karmelek” – wydarzenie roku w literaturze i teatrze.
Wojciech Druszcz, przewodniczący Sekcji Autorów Prac Fotograficznych i Andrzej Dudziński, przewodniczący Sekcji Autorów Dzieł Plastycznych, wspólnie wręczyli nagrodę za wybitne osiągnięcia w dziedzinie sztuk wizualnych Rosławowi Szaybo (w salach Domu pod Królami można teraz obejrzeć wystawę prac tego znakomitego plakacisty). Przemysław Śliwa odebrał nagrodę za twórczość choreograficzną z rąk Kai Kołodziejczyk – członkini zarządu Sekcji Autorów Dzieł Choreograficznych, a Barbara Seidler-Hollender, przewodnicząca Sekcji Autorów Prac Publicystycznych, uhonorowała Andrzeja Skalimowskiego, autora książki „Sigalin. Towarzysz odbudowy” Nagrodą im. Karola Małcużyńskiego przyznawaną za twórczość w dziedzinie varsavianów.
Ale to jeszcze nie był koniec wręczanych wyróżnień. Jako najstarsze i największe w Polsce stowarzyszenie twórców nie moglibyśmy nie przyznawać Nagród Specjalnych, będących wyrazem wdzięczności dla osób szczególnie zasłużonych dla ZAiKS-u. W tym roku otrzymali je Magda Czapińska, Maria Sadowska, Janusz Kapusta, Bolesław Pawica, Rafał Skąpski i Miłosz Bembinow.
