Nike 2020 dla Radka Raka za 'Baśń o wężowym sercu'
Nagroda Literacka "Nike" 2020 dla Radka Raka! Jury wybrało jego "Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli". To pierwsza od pięciu lat powieść wyróżniona najważniejszą polską nagrodą literacką.
- Ta książka to klechda. Jak każda klechda jest triumfem wyobraźni i dotyka twardej rzeczywistości, prawdziwego świata - mówił przewodniczący jury profesor Paweł Próchniak.
"Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli” nawiązuje do "Słowa o Jakóbie Szeli" Brunona Jasieńskiego. Autor jest lekarzem weterynarii i pisarzem, pochodzi z rodziny o chłopskich korzeniach. Postać Jakuba Szeli fascynowała go od dawna, doszedł do wniosku, że opowieść o rabacji galicyjskiej jest zdominowana przez głosy jej ofiar - galicyjskich ziemian.
Rak przedstawia tę historię z punktu widzenia tych, którzy w 1848 roku ruszyli z siekierami na dwory - galicyjskich chłopów, wprowadzając czytelnika w świat wyobraźni ludowej pełen wiedźm, gadających zwierząt, duchów zmarłych, którzy nie chcą odejść.
Radek Rak (urodzony w 1987 roku) za "Puste niebo" nagrodzony został w 2017 roku Złotym Wyróżnieniem w Nagrodzie Literackiej im. Jerzego Żuławskiego i był nominowany do Nagrody im. Janusza A. Zajdla. "Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli" była też nominowana m.in. do Nagrody Literackiej "Gdynia", znalazła się także na liście 10 najlepszych książek roku dwumiesięcznika "Książki".
Szela wraca nie tylko u Raka. Przywódca antyszlacheckiej rabacji w 1846 r. stał się ostatnio jednym z popularniejszych bohaterów polskiej kultury. Powrócił w piosenkach zespołu Hańba! czy w spektaklu Moniki Strzępki i Pawła Demirskiego „W imię Jakuba Sz.”, w monumentalnej powieści „Galicyanie” Stanisława Aleksandra Nowaka i wreszcie w „Baśni o wężowym sercu”. Rak pisze o swoich stronach; wieś Szeli była bardzo niedaleko jego rodzinnej Dębicy. Wychował się w jego legendzie. W powieści, która jest zresztą polemiczną wizją wobec „Słowa o Jakóbie Szeli” Brunona Jasieńskiego, tworzy wizerunek niejednoznaczny, odtwarza punkt widzenia i chłopów, i szlachty. Ta opowieść jest zakorzeniona w historii, ma nawet historyczne posłowie o tamtych czasach.
(foto zawww.niestatystyczny.pl)