Ołeh Sencow laureatem Nagrody im. Stanisława Vincenza
Ołeh Sencow - ukraiński reżyser filmowy, prozaik i aktywista społeczny został laureatem tegorocznej Nagrody Rady Miasta Krakowa im. Stanisława Vincenza. Zostanie ona wręczona 18 listopada podczas Międzynarodowego Kongresu Ekonomii Wartości - Open Eyes Economy Summit.
Wyróżnieniem jest przyznawane za wybitne osiągnięcia w popularyzacji kultury Europy Środkowo-Wschodniej. Nagroda to tytuł i 40 tys. zł.
„Tegoroczny laureat, Ołeh Sencow, łączy działania artystyczne z zaangażowaniem w walkę o wolność i podstawowe prawa człowieka, zwłaszcza prawa osób prześladowanych i narażonych na represje” - uzasadnił wybór Dominik Jaśkowiec, przewodniczący Rady Miasta Krakowa i Kapituły Nagrody Vincenza. „To nie tylko silny głos niepodległej Ukrainy, sprzeciw wobec bezprawnej aneksji Krymu, ale to także odwaga twórcy zaangażowanego, ale jednocześnie ważny uniwersalny głos sztuki manifestującej wolność słowa, niezawisłości i tożsamości naszego regionu” - dodał Jaśkowiec.
Ołeh Sencow zadebiutował w 2012 roku filmem fabularnym „Gracz”, nagrodzonym na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Rotterdamie. W 2013 r. Sencow dołączył do Automajdanu, ruchu walczącego o wolność i prawa człowieka, 11 maja 2014 r. został aresztowany na okupowanym przez Rosję Krymie, pod zarzutem planowania działań terrorystycznych, a w sierpniu 2015 r. skazano go w Moskwie na 20 lat łagru.
Po aresztowaniu i skazaniu Ołeha Sencowa Polska Akademia Filmowa wraz z Europejską Akademią Filmową zainicjowały apel filmowców z całego świata o jego uwolnienie, pod którym podpisało się wielu twórców filmowych i ludzi kultury, m.in.: Agnieszka Holland, Andrzej Wajda, Krzysztof Zanussi, Paweł Pawlikowski, Małgorzata Szumowska i inni.
Akcje solidarności prowadziły narodowe akademie z całej Europy, a także festiwale filmowe w Berlinie, Wenecji, Krakowie Warszawie. W 2017 r. podczas gali finałowej Krakowskiego Festiwalu Filmowego cała widownia kina Kijów podniosła kartki treści: „Uwolnić Ołeha Sencowa!”. W więzieniu Sencow nie przestał tworzyć - napisał trzy scenariusze filmowe, dwa zbiory opowiadań, dwie powieści i dziennik głodówki. We wrześniu 2019 r. Sencow został zwolniony z więzienia i powrócił na Ukrainę.
Nagroda im. Stanisława Vincenza jest przyznawana od 2005 roku. Jej fundatorami byli: w latach 2005-07 Instytut Studiów Wschodnich, a w latach 2008-10 Prezydent Miasta Krakowa. Na mocy uchwały z 2011 roku nagroda przyznawana jest przez Radę Miasta Krakowa.
Laureatami nagrody byli do tej pory: Tomas Venclova, Jiýi Gruça, Krzysztof Czyżewski, Emil Brix, Agnieszka Holland, Tatiana Tołstoj, Andrzej Stasiuk, Martin Pollack, Magda V ç ryova, Serhij Żadan, Jacek Purchla, Jarosław Hrycak, Swietłana Aleksijewicz, Krzysztof Penderecki, G. Csaba Kiss.
Patron nagrody - Stanisław Vincenz (1888-1971) był etnografem, eseistą, filozofem, pisarzem, autorem słynnej trylogii „Na wysokiej połoninie”. Był badaczem i wnikliwym znawcą kultury Huculszczyzny i Pokucia.
źródło: PAP, Małgorzata Wosion-Czoba