Paszporty Polityki 2016
Reżyser Jan P. Matuszyński, pisarka Natalia Fiedorczuk-Cieślak, muzyk Wacław Zimpel znaleźli się w gronie laureatów „Paszportów Polityki″ za dokonania artystyczne w 2016 r. Gala wręczenia nagród odbyła się we wtorek w warszawskim Teatrze Wielkim-Operze Narodowej.
W tym roku zwycięzców „Paszportów″ wyłoniono po raz 24. Nagrody przyznawane są młodym twórcom w siedmiu dziedzinach: film, teatr, literatura, sztuki wizualne, muzyka poważna, muzyka popularna i - w tym roku po raz pierwszy - kultura cyfrowa. „Paszporty″ wyróżniają młodych artystów za szczególny wpływ na polską kulturę. Prowadzący wtorkową galę zauważyli, że na sali zabrakło przedstawicieli najwyższych władz państwowych.
W kategorii „film″ nagrodę przyznano Janowi P. Matuszyńskiemu, reżyserowi Ostatniej rodziny, filmowej opowieści o rodzinie Beksińskich. Reżysera nagrodzono „za twórcze poszerzenie formuły kina biograficznego oraz perfekcyjną współpracę z aktorami″. „To mój ulubiony paszport. Mam nadzieję, że żaden inny nie będzie mi potrzebny″ - powiedział zwycięzca.
Za pracę na polu teatralnym, za „teatr kameralny i empatyczny, z polotem i humorem podejmujący tematy, zepchnięte na margines″ wyróżniono reżyserkę Annę Smolar. Odbierając nagrodę reżyserka przypomniała o trudnej sytuacji, w jakiej znalazł się warszawski Teatr Żydowski, pozbawiony własnej siedziby, zmuszony do występowania w wynajmowanych przestrzeniach, a także o konflikcie między zespołem a dyrekcją Teatru Polskiego we Wrocławiu.
„Paszport″ w tej kategorii wręczała dziennikarka Agata Kyzioł oraz dwójka aktorów z wrocławskiej placówki, którzy na scenę wyszli z zaklejonymi taśmą ustami - znak protestu przeciw nowemu dyrektorowi Teatru Polskiego Cezaremu Morawskiemu. „Podziwiam wrocławską publiczność, która stoi murem za artystami″ - powiedziała Smolar.
W dziedzinie literatury „Paszport″ otrzymała Natalia Fiedorczuk-Cieślak za książkę Jak pokochać centra handlowe. Nagrodę otrzymała „za wnikliwy portret współczesnej Polski, widzianej od strony matek z wózkami, niebanalny obraz macierzyństwa, a także za żywy i pełen humoru język″. „Jesteśmy w trudnym momencie dla kultury, literatury i innych dziedzin″ - podkreśliła laureatka. „Mam nadzieję, że to sprawi, że będziemy robić rzeczy lepsze, bardziej wwiercające się w świadomość″ - dodała.
„Paszport″ w kategorii sztuk wizualnych, za „intrygujące połączenie duchowości z aktywizmem, konserwatyzmu z otwartością i prowincjonalizmu z europejskością″ otrzymał Daniel Rycharski. Artysta tłumaczył, że „chciał zwrócić uwagę na problemy wsi, które nie są pierwszym tematem wśród inteligencji w Warszawie″. „Nieprawdą jest, że współczesna wieś nie ma własnej kultury″ - zaznaczył.
Za dokonania na polu muzyki poważnej kapituła wyróżniła dyrygentkę Marzenę Diakun. „Mam nadzieję, że ten paszport będzie dla mnie przepustką do polskich filharmonii i polskich scen″ - przyznała artystka, która od 2015 r. jest dyrygentką asystentką w Orchestre Philharmonique de Radio France.
W kategorii „muzyka popularna″ wygrał saksofonista i kompozytor Wacław Zimpel, dzięki swojej ostatniej solowej pracy Lines. Nagrodę otrzymał za „przełamywanie granic w muzyce, za autorskie, poparte świetnymi umiejętnościami, łączenie różnych tradycji i szukanie w nich tego, co wspólne i uniwersalne″.
Pierwszym zwycięzcą w kategorii „kultura cyfrowa″ - obejmującego wszelkie formy kultury, których formą wyjściową jest kod programowania, ze szczególnym uwzględnieniem gier wideo na komputery, konsole, urządzenia przenośne, aplikacje i różnorodne formy internetowe - został Michał Staniszewski za grę Bound.
Tradycyjnie, przyznano także Nagrodę Kreatora Kultury, wręczaną najwybitniejszym polskim twórcom. W tym roku nagrodzono nią jednego z najważniejszych polskich muzyków jazzowych, saksofonistę i pedagoga Jana „Ptaszyna″ Wróblewskiego, za „bycie dobrym duchem muzyki jazzowej w Polsce od jej prapoczątków aż do dziś". „Paszport się przyda bo stary właśnie się skończył″ - żartował muzyk.
„Paszporty″, przyznawane co roku przez tygodnik „Polityka″, to symboliczny dokument tożsamości, otwierający artystom „drogę w świat″. Wyróżnia twórców utalentowanych, przekraczających granice w sztuce, trafiających nie tylko do krajowego, ale także zagranicznego odbiorcy.