Poznaliśmy laureatów Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego

Agnieszka Witkowska-Krych, Bartłomiej Noszczak i Zbigniew Parafianowicz to tegoroczni laureaci Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego. Kapituła nagrody przyznała także szereg wyróżnień. Statuetki, nagrody i wyróżnienia wręczono podczas czwartkowej gali zorganizowanej w Zamku Ujazdowskim w Warszawie.

„W tym roku Międzynarodowa Nagroda im. Witolda Pileckiego przyznawana jest już po raz trzeci i to w trzech kategoriach: »naukowej książki historycznej« i »reportażu historycznego«. Przyznajemy też specjalną nagrodę za najlepszą książkę na temat trwającej od 2014 r. agresji Rosji na Ukrainę. Na zachodzie Europy ten region naszego kontynentu jest praktycznie nieznany i chcemy promować wiedzę o nim. Czujemy się za niego odpowiedzialni. To są nasi sąsiedzi, z którymi łączy nas wielowiekowa historia. Bardzo chcemy im pomóc” – powiedziała podczas gali dyrektor Instytutu Pileckiego prof. Magdalena Gawin.

Przypomniała, że „Witold Pilecki pisał swoje raporty, by cały świat dowiedział się, co wydarzyło się w Auschwitz-Birkenau. Dziś dziennikarze ruszają na Ukrainę, by opisać, co dzieje się na froncie. Ta kategoria to nasz hołd dla dziennikarzy i reporterów” - dodała.

W kategorii „Naukowa książka historyczna” – najlepsza monografia lub synteza na temat polskiego doświadczenia konfrontacji z dwoma totalitaryzmami w XX - zwyciężyła książka „Dziecko wobec Zagłady. Instytucjonalna opieka nad sierotami w getcie warszawskim” Agnieszki Witkowskiej-Krych wydana przez Żydowski Instytut Historyczny.

W tej samej kategorii wyróżniono wydaną przez Cambridge University Press monografię „Survivors: Warsaw under Nazi Occupation (Studies in the Social and Cultural History of Modern Warfare)” Jadwigi Biskupskiej oraz książkę „Sowietyzacja Wołynia 1944–1956” Adama Rafała Kaczyńskiego wydaną przez IPN.

Za najlepszą książkę w kategorii „Reportaż historyczny” Międzynarodową Nagrodę im. Pileckiego nagrodę główną przyznano Bartłomiejowi Noszczakowi, autorowi książki „Orient zesłańców. Bliski Wschód w oczach Polaków ewakuowanych ze Związku Sowieckiego (1942–1945)” opublikowanej przez IPN. W tej samej kategorii wyróżniono „Akwarium. Opowieść o Związku Literatów Polskich w PRL-u” Tomasza Potkaja (Wydawnictwo Czarne).

Nagrodę specjalną za najlepszą książkę na temat trwającej od 2014 r. agresji Rosji na Ukrainę lub trwających od 2020 r. protestów na Białorusi i związanych z nimi represji przyznano Zbigniewowi Parafianowiczowi za „Śniadanie pachnie trupem. Ukraina na wojnie” (Wydawnictwo Mando). W tej samej kategorii wyróżniono dwie publikacje: „Opór. Ukraińcy wobec rosyjskiej inwazji” Pawła Pieniążka (WAB) oraz „You don't know what war is. The Diary of a Young Girl from Ukraine” Yevy Skalietskiej (Wydawnictwo Union Square).

W 2021 r. Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego, we współpracy z Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu zainaugurował Międzynarodową Nagrodę im. Witolda Pileckiego dla uczczenia 120. rocznicy urodzin rotmistrza Pileckiego. Został on patronem nagrody, ponieważ jego raporty z Auschwitz-Birkenau relacjonowały zbrodnie dokonywane przez Niemców, opisywały wydarzenia i zawierają dogłębną analizę i humanistyczną refleksję na temat sytuacji w obozie.

Międzynarodową Nagrodę im. Witolda Pileckiego otrzymują autorzy najlepszych książek naukowych i reporterskich, które ukazały się w danym roku po polsku lub po angielsku i dotykają polskiego doświadczenia dwóch totalitaryzmów.

W kapitule nagrody zasiadają dr Piotr Cywiński(przewodniczący), dr Łukasz Adamski, prof. Richard Butterwick-Pawlikowski, prof. Marek Cichocki, Jack Fairweather, prof. Magdalena Gawin, prof. Patrycja Grzebyk, prof. Marek Kornat, dr Wojciech Stanisławski, prof. Claudia Weber, korespondent wojenny Jack Fairweather oraz przedstawiciel rodziny patrona nagrody, prawnuk Witolda Pileckiego Krzysztof Kosior.

Laureaci konkursu otrzymają nagrodę w wysokości 40 tys. zł oraz okolicznościową statuetkę. Autorzy wyróżnionych książek otrzymają nagrodę w wysokości 15 tys. zł.

„Przyznając Międzynarodową Nagrodę im. Witolda Pileckiego, podkreślamy rolę uniwersalnego przesłania, które płynie z doświadczenia dwóch totalitaryzmów w XX wieku. Stawiamy na twórczość pisarską, która podtrzymuje wiarę w fundamentalne wartości: godność człowieka, dążenie do prawdy, gotowość do poświęceń, solidarność z prześladowanymi” – informuje Instytut Pileckiego na stronie internetowej.

źródło: PAP, Maciej Replewicz