Recenzja

Etyka

Zdawałoby się, że w erze cyfrowej podręczniki akademickie w wersji papierowej straciły swoje dominujące miejsce w systemie edukacji. Ale jak się okazuje wiele wydawnictw rozpoczęło pracę nad ich nowymi wersjami, dostosowanymi do wymagań i standardów współczesnego odbiorów czyli wykładowców i studentów. Dobrym tego rodzaju przykładem jest seria autorskich podręczników akademickich pt.“Pedagogika Nauce i Praktyce”, ukazująca się pod patronatem Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, której wydawcą jest krakowska Oficyna Wydawnicza IMPULS.Ich autorami są wybitni uczeni o dużym dorobku naukowym, specjaliści w swoich dziedzinach o dużym wkładzie w rozwój nauk humanistycznych i społecznych. Zawarte w nich myśli i syntezy nie stracą na aktualności jeszcze przez długi czas.

Praca Migallona jest jego autorskim przedsięwzięciem skierowanym do ludzi poszukujących solidnego źródła informacji na temat jednej z najbardziej aktualnych w tych kryzysowych czasach dyscyplinie wiedzy jaką jest etyka, Wiemy z samej nazwy, iż zajmuje się podejmowaniem właściwych moralnie, a więc dobrych, wyborów oraz ich wartościowaniem. Przy okazji identyfikuje i wyjaśnia doświadczenia stricte moralne za pomocą odwołania się do pozostałych gałęzi filozofii, m.in. antropologii, psychologii. Ponieważ większość podejmowanych przez nas działań etycznych, moralnych wymaga ściślejszego wyjaśnienia. Dotyczy to między innymi tak ważnych spraw jak ludzka godność czy wolność.

Jak dostrzegliście Państwo w podtytule podręcznika Etyki Migallona zapisano bardzo ważne desygnaty Bóg, Człowiek, Świat. Autor wykładowca na Wyższym Instytucie Nauk Religijnych Uniwersytetu w Nawarze pragnie uzupełnić nauki etyczne i moralne o refleksję teologiczną. Filozofia bowiem jak i teologia są ze sobą bardzo blisko powiązane. Teologia stanowi swoiste rozszerzenie horyzontu myślowego filozofii. Ale obie nauki różnią się celem, który sobie wyznaczają. Filozofia dostrzega jak pisze Migallon „treści teologiczne niejako z oddalenia, odczuwając jednocześnie potrzebę ich bliższego poznania, zdając sobie sprawę z istnienia takich odpowiedzi, których sam nie będzie mogła udzielić”. Stąd filozofia i teologia wspierają się wzajemnie i udzielają sobie wsparcia poszukując odpowiedzi nas czym polega odpowiednie postępowanie człowieka. Z tym ,że dodatkowo teologia wspiera się wiedzą objawioną.

Aby pomóc nam zrozumieć zdawałoby się proste refleksje dotyczące wiedzy etycznej i filozoficznej autor wyróżnia w postaci pogrubionych liter powtarzające się terminy i zwroty po to aby umożliwić ich zapamiętanie i zwrócenie uwagi odbiorcy na kluczowe zagadnienia poruszane w danym rozdziale. Ważnym też jest syntetyczna prezentacja omawianych zagadnień na początku każdego rozdziału.

W tekście też zawarto różne wielkości liter służące prezentacji treści zasadniczych mających za zadanie objaśniania nam główne idee a także ukazujące dodatkowe aspekty poszczególnych zagadnień. Mnie najbardziej ujęły teksty wklejone do skomentowania oraz ćwiczenia do samodzielnego studiowania. Tu przeczytamy wyjątki z Etyki Nikomachejskiej Arystotelesa, pisma Davida Hume'a "Traktat o naturze ludzkiej". fragmenty Etyki Maxa Schelera, czy W.D.Rossa "Podstawy etyki". 

Ćwiczenia obejmują terminologię, wskazówki do nauki oraz Komentarze do tekstu, na przykład Roberta Spaemanna „Etyka pojęcia podstawowe”. Przy okazji Migellon postarał się przekazać nam skomplikowane3 zagadnienia; relacje między etyką, teologią, filozofią w uproszczony językowo sposób, nie nie tracąc walorów akademickiego przekazu.

Refleksja etyczna, moralna towarzyszy nam przez cały świadomy czas naszej egzystencji do końca naszych dni, Codziennie zmuszeni jesteśmy do dokonywania wyborów. Bada zatem oceny, normy, wzorce osobowe, ideały, sposoby ich uzasadniania. W tym rozumieniu etyka obejmuje socjologię moralności, psychologię moralności, badającą język moralności i towarzyszące jej doktryny etyczne. W sensie praktycznym etyka informuje nas o tym, jaki stan rzeczy być powinien, jaki byłby dla nas dobry lud nawet wskazany. W tych czasach przewartościowania bardzo wielu norm postępowania, wartości życiowych, którymi powinniśmy się kierować aby przeżyć nasze życie godnie, po podręcznik ten powinni sięgnąć nie tylko wykładowcy,m studenci, nauczyciele, w tym nauczyciele religii, lecz przede wszystkim rodzice oraz specjaliści takich dziedzin jak komunikacja, ekonomia, zdrowe czy edukacja.

Wbrew pozorom rośnie zapotrzebowanie na wiedzę rzetelną, przekazaną odbiorcom w zrozumiałej formie, ciekawej formie graficznej, gdyż coraz częściej poszukujemy sposobów na samodzielne uczenie się, tym bardziej teraz samoedukacja w takiej jasnej i przejrzystej postaci ma coraz więcej zwolenników. A więc uczmy się etyki, żyjmy moralnie, zgodnie z zasadami arystotelesowskiej Etyki Nikomachejskiej, będącej opisowo-krytycznym studium tego, co dotyczy etosu jako ludzkiego charakteru, obyczaju, inaczej mówiąc utrwalonego sposobu zachowania się w środowisku życia, pracy czy zamieszkania.