Recenzja

Jesteś tym, w co wierzysz

Lepsze wywiązywanie się z realizacji powierzonych zadań, lepsze zarządzanie swoim czasem w miarę rozwoju korporacyjności w Stanach Zjednoczonych stały się bardzo atrakcyjnymi problemami badawczymi. Z czasem pojawiło się wielu specjalistów zajmujących się właśnie tymi zagadnieniami. Dale Carnegie, David Allen, Stephen R Covey, Ken Blanchard i Hyrum W. Smith to jedyni z  najważniejszych praktyków zajmujących się tą dyscypliną wiedzy.

W miarę obarczania pracowników coraz bardziej złożonymi i skomplikowanymi działaniami, które musieli wykonać w jasno określonym czasie, pilnym stało się przeszkolenie ich i praktyczne wsparcie, po to, by mogli perfekcyjnie wykorzystać swoje umiejętności, a zarazem twórczo rozporządzać czasem jaki mieli do dyspozycji. Aby stało się to możliwe potrzebne było stworzenie   czytewlnego Modelu Rzeczywistości i napisanie niejako od początku definicji realnego świata, w którym żyjemy i działamy - „Świat realny to świat taki, jakim naprawdę jest, a nie taki za jaki go uważamy”. Drugim ważnym jego elementem są zasady, które rządzą naszym zachowaniem - „Zasady to nasze przekonania o nas samych, otaczającym nas świecie i naszym miejscu w tym świecie”. To nasze kierunkowskazy, pomagają nam odnajdywać właściwą drogę pod wpływem zmian jakich każdego dnia doświadczamy. W strukturze Modelu Rzeczywistości stworzonym przez Smitha bardzo ważnym elementem  są potrzeby ludzkie. Psychologowie wyodrębnili cztery najważniejsze z nich:
- potrzebę życia
- potrzebę kochania i bycia kochanym
- potrzebuję poczucia, że jest się ważnym – ma się swoją wartość i znaczenie
- potrzeba różnorodności.

Aby nasz Model Rzeczywistości wygenerowany wg. Hyruma Smitha zaczął funkcjonować potrzebne nam będzie Okno Przekonań, wewnątrz niego umieścimy nasze Zasady. Wszysrtko to razem pomoże nam zaspokoić nasze ludzkie potrzeby. Im więcej lat przeżyliśmy, tym w naszym Oknie Przekonań pojawi się bardziej liczny zbiór Zasad. Trzecim elementem Modelu Rzeczywistości wg Smitha są Reguły połączone dwoma słowami- mostami: Jeśli – Wtedy.

Jak działa Okno Przekonań?  Kiedy umieszczamy w nim jakąś Zasadę, to niejako automatycznie tworzymy dla niej adekwatną Regułę, rządzącą naszym Zachowaniem. Kolejnym ostatnim już czwartym elementem naszego Modelu Rzeczywistości jest obrócony w prawo trójkąt z opisem, jedno ramię nosi zapis Zachowanie, a w jego wnętrzu Działanie. Zamyka nasz Model kwadrat, w który wpisano słowo Rezultaty. Słowo to pomoże nam ocenić zastosowane przez nas Zasady. Jeśli nie jesteśmy z nich zadowoleni, to możemy przejść drogę wstecz i zweryfikować, które Zasady z Okna Przekonań, są tego powodem.  Może na pierwszy rzut oka wydać się to Państwu skomplikowane, ale zaręczam, że Smith swój Model zastosował w rozmowie z tzw. trudną młodzieżą zagrożoną alkoholizmem i narkotykami. I to się naprawdę sprawdziło.

Przyjmijmy za przykład takie zdanie: „Wszystkie blondynki są głupie?”, w związku z tym poznając jakąś blondynkę przyjmujemy automatycznie, że jest głupia. Skąd to wiemy? Bo w obiegu społecznym funkcjonuje taka  opinia, a my wpisaliśmy ją w Okno Przekonań i wykorzystali jako obowiązującą Zasadę. W związku z tym naszym Rezultatem będzie negatywne, wręcz ironiczne potraktowanie takiej osoby i eliminacja blondynek zatrudnionych w naszej firmie.

Co to ma wspólnego z zarządzaniem czasem i właściwym wykonaniem zadania. Otóż, gdy zlecono nam wykonanie jakiegoś projektu, to wykorzystując Okno Przekonań wpiszemy sobie zasadę "Nie dam rady, to mnie przerasta. Słyszałem, że inni też przy tym polegli". Odrzucamy to zadanie, gdyż mamy zakodowaną jedną z Zasad jako porażkę. Czujemy strach, boimy się o swoją pozycję i opinię. Większość naszego czasu zajmują wtedy negatywne konotacje, nie dajemy sobie szansy, kierujemy się zasadą, która w naszych oczach obniża naszą wartość i doświadczenie. Nie zdajemy sobie sprawy jak wiele nawyków i przyzwyczajeń ogranicza nasze własne możliwości. Zasłyszaną opinię traktujemy jak regułę. A w ślad za tym idzie sztywne trzymanie się Zasad, które tak naprawdę przejęliśmy od innych i zastosowaliśmy bez żadnej refleksji w swoim Oknie Przekonań. Dzięki swojemu Modelowi Rzeczywistości i Oknie Przekonań Hyrum zmusza nas do zmiany naszych Zasad i Przekonań. Warto spojrzeć wstecz, aby zobaczyć w „krzywym lustrze”, co nas tak naprawdę wyhamowuje. Co powoduje, że tracimy czas na zupełnie niezgodne z realnym doświadczeniem i praktyką dywagacje. Ograniczamy w ten sposób swoją kreatywność, własne możliwości, zamiast przełamywać stereotypy, wpisujemy je jako Reguły. Stąd też w amerykańskiej rzeczywistości i etosie pracy porażka funkcjonuje jako element rozwoju.

Nie bójmy się przyznać do tego, że coś nas przerasta, ale zarazem pozwólmy działać naszemu doświadczeniu, wiedzy, praktyce i wyobraźni. Intelekt to nie tylko wrodzona kultura umysłowa, ale przede wszystkim summa naszych doświadczeń i wiedzy gromadząca się w naszym umyśle. Starajmy się uruchomić ją, aby sprostać stojącym przed nami wyzwaniom . Mnie rezygnujmy od samego początku, dajmy sobie czas na zebranie wszystkich Za i Przeciw i wpiszmy je w nasze Okno Przekonań. Zobaczmy co nam z tego wyjdzie. Wszak życie jest nieustającą drogą złożoną \z prób i błędów. Ale w końcu za którymś razem okazuje się, że przełamujemy strach, niewiarę i zmieniając kierujące nami Zasady wpływamy pozytywnie na Rezultaty naszego działania i naszej pracy.

Bardzo ciekawa i mądra książka. Hyrum odsłania nam na stu dwunastu stronach jak powinniśmy działać w otaczającej Rzeczywistości, w społecznym i zawodowym środowisku, aby rezultaty tego działania przełożyły się na satysfakcję z życia, na potrzebę wartości i znaczenia, co zazębia się z poczuciem akceptacji ale i różnorodności.