Rumunia zaprasza na święto literatury i kultury Warszawskie Targi Książki w dniach 23-26 maja 2019 r.

W stulecie nawiązania rumuńsko-polskich relacji dyplomatycznych (1919-2019), gdy Rumunia sprawuje prezydencję w Radzie Europejskiej, pragniemy zaprezentować siłę i różnorodność literatury oraz bogactwo kultury naszego kraju.

W ostatnich latach ukazało się wiele tłumaczeń literatury rumuńskiej na język polski oraz poświęconych Rumunii esejów, reportaży i tekstów historycznych autorów polskich. Powstały serie wydawnicze dedykowane rumuńskim pisarzom, a niezwykle aktywna, choć nieliczna grupa doborowych tłumaczy dwoi się i troi przygotowując dla czytelników tę prawdziwą literacką ucztę. Rumuńscy pisarze, nominowani i laureaci prestiżowych nagród, między innymi Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus” i Nagrody Europejski Poeta Wolności, spotkają się w czasie targów z polskimi czytelnikami.

Zapraszamy na specjalny program przygotowany z okazji targów. Znalazły się w nim:

spotkania z pisarzami, m. in. z Varujanem Vosganianem, laureatem nagrody „Angelus” 2016 za Księgę szeptów, z Adrianem Cioroianu, autorem Pięknej opowieści o historii Rumunów,
debata poświęcona przekładom z literatury rumuńskiej, w której wezmą udział najbardziej aktywni i cenieni tłumacze,
premiery książek,
debata poświęcona postaci Eugène Ionesco i pierwszej części jego „Dziennika” opublikowanej po polsku,
projekcje filmów dokumentalnych i fabularnych,
warsztaty artystyczne i pokazy filmów animowanych dla najmłodszych,
trzy wystawy: Komiksy z Rumunii, Transylwania oczami polskich fotografów, wystawa ilustracji do książek dla dzieci przygotowana przy wsparciu Klubu Ilustratorów w Bukareszcie, na zakończenie targów, recital muzyki klasycznej w Pałacu na Wyspie w Łazienkach Królewskich.

Tradycyjna rumuńska gościnność także znajdzie swój wyraz – odwiedzający rumuńskie stoisko w czasie targów będą mogli zabrać ze sobą do domu kawałek Rumunii. Czekamy na wszystkich z materiałami promocyjnymi i informacyjnymi dotyczącymi przekładów literatury rumuńskiej na język polski, rumuńskiej kultury, kinematografii, gastronomii, a na dzieci – z puzzlami, słodyczami i wieloma tradycyjnymi drobiazgami.

Stoisko Rumunii (nr 78/D11) i wydarzenia towarzyszące przygotowane zostały przez Rumuński Instytut Kultury w Warszawie, Ambasadę Rumunii w Warszawie i rumuńskie Ministerstwo Kultury i Tożsamości Narodowej.

umunia – Gość Honorowy 10. Warszawskich Targów Książki

Program

Czwartek, 23 maja

14.00 – 15.30 / Projekcja filmu „Rumunia nieokiełznana” (dokument, 90 min.)

Film zabiera widza w podróż, która rozpoczyna się na zalesionych zboczach Karpat (gdzie na wolności żyją niedźwiedzie, wilki i rysie) i prowadzi aż do pędzonych wiatrem wód Delty Dunaju – tu w głębinach pływają węże wodne, a w przestworza wzbijają się pelikany. W samym sercu Europy rozkwita bajeczna natura, będąca istną eksplozją dzikości. Ciągnące się za horyzont pasma gór, prastare lasy i wijące się bez końca rzeki są domem dla niezliczonej liczby żywych istot, różnorodnych gatunków zwierząt i roślin typowych dla Starego Kontynentu. To kraina piękna i nieokiełznanej przyrody, o której losach decydują pory roku. Stworzenia, które znamy z legend i baśni żyją tu na wolności i walczą o przetrwanie. Zaś „Rumunia nieokiełznana” odkrywa przed nami wszystkie te niewiarygodne opowieści.

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy

Miejsce: Sala Paryż B

14.00 – 16.00 / Pośród rumuńskich baśni – warsztaty dla dzieci

Bajarz Szymon Góralczyk zaprasza na spotkanie z baśniami rumuńskimi!

Organizator: Rumunia - Gość Honorowy
Miejsce: stoisko Rumunii 78/D11

15.00 – 16.00 / Projekcja trylogii krótkich filmów „noir-policier”: „Bad Penny”, „Kowalski”, „Ramona”, w reżyserii Andreia Crețulescu (56 min.)

Na trylogię „impromptu” autorstwa Andreia Creţulescu składają się trzy filmy, które łączy humor, przemoc
i fantazja. Kino gatunkowe, stylizowane, postmodernistyczne i niezwykłe z punktu widzenia formalnego, kręcone z tą samą ekipą i obsadą: trio Andi Vasluianu, Şerban Pavlu, Dorian Boguță oraz Rodica Lazăr i Ana Ularu to jedni z najzdolniejszych aktorów młodego pokolenia.

„Bad Penny”: dwóch rzezimieszków okrada magika; jeden z nich jest bardzo wulgarny, a drugi uprawiał seks
z nieodpowiednią osobą. „Kowalski”: a właściwie mafioso Kopalski; rzecz o tajnej wieczerzy, w czasie której każdy jest Judaszem, nikt zaś Jezusem. Film nakręcony w formie jednej 17-minutowej sekwencji. „Ramona”: rzecz o kobiecej zemście. Film nagrodzony w ramach Tygodnia Krytyki w Cannes (2015) oraz na festiwalu Chicago Shorts.

Dialog to mocna strona twórczości Creţulescu. Żywy, niespotykany, dyktowany stylem kina noir i pulp, którym reżyser oddaje cześć i wprowadza je na pełnych prawach do swoich filmów. Dialogi są mięsiste i inteligentne, a mocne słowa, których w nich nie brak, nie tylko charakteryzują postacie, są świadectwem ich brutalności, ale przede wszystkim cechą bezwzględnego, pełnego przemocy fizycznej i egoizmu środowiska, w którym przekleństwo jest przede wszystkim potwierdzeniem własnej wartości.

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Sala Paryż C

16.00 – 17.30 / Projekcja filmu „Rumunia nieokiełznana” (dokument, 90 min.)

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Sala Paryż B

16.00 – 18.00 / „Nie możemy uciec przed swoją historią” – spotkanie z historykiem Adrianem Cioroianu

Spotkanie na kanwie książki pod tym samym tytułem (Wyd. Amaltea 2019) poprowadzi dr hab. Błażej Brzostek. Wydarzenie dedykowane studentom i wykładowcom Uniwersytetu Warszawskiego.

Adrian Cioroianu, obecnie ambasador Rumunii przy UNESCO w Paryżu, jest jednym z najwybitniejszych rumuńskich historyków i polityków: byłym dziekanem Wydziału Historii Uniwersytetu w Bukareszcie, senatorem, posłem do Parlamentu Europejskiego, a w latach 2007-2008 ministrem spraw zagranicznych Rumunii.

W swojej książce autor opowiada w skrócie o najważniejszych wydarzeniach, problemach i postaciach rumuńskiej historii (od II wojny światowej do obalenia komunizmu w 1989 roku), pozwalając zrozumieć czytelnikom dzieje Rumunii. Dla polskiego czytelnika, który o historii swojego przedwojennego sąsiada przeważnie nie wie zbyt wiele, opowieść ta będzie frapującym odkryciem.

Organizator: Rumuński Instytut Kultury w Warszawie, Wydział Historii UW
Miejsce: Uniwersytet Warszawski, sala 128

Wystawy:

Wystawa komiksu rumuńskiego 2019

Na wystawę komiksu rumuńskiego składają się prace znanych w Rumunii i za granicą ilustratorów, twórców komiksu i animacji. Polska publiczność może zapoznać się z szerokim wyborem stylów, motywów, tematów i sposobów ich potraktowania. Pomimo ich różnorodności, łączy je i przenika przyjemność jaką autorzy czerpią ze snucia wizualnych opowieści w sposób właściwy dla sztuki komiksu.

Artyści: Xenia Pamfil, Ileana Surducan, Maria Surducan, Anna Júlia Benczédi, Adrian Barbu, Gabriel Rusu

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: strefa autografów autorów komiksu (21/H, poziom 0)

„Podążaj za kotem” – wystawa ilustracji do książek dla dzieci

Wystawa to zbiór 25 ilustracji autorstwa rumuńskich rysowników zrzeszonych w Klubie Ilustratorów Rumuńskich. Artyści: Zelmira Szabo, Cristiana Radu, Adela Calistru, Alina Marinescu, Anca Smarandache, Andra Badea, Cristinas Crișu, Raluca Burcă, Corina Drăgan, Delia Zahareanu, Emanuela Balint, Gabriela Fabian, Georgiana Chițac, Irina Dobrescu, Iulia Ignat, Margareta Udrescu, Gabriela Soare, Mihaela Paraschivu, Raluca Anghel, Stela Lie, Oana Ispir, Bogdan Topîrceanu.

Od czasu powstania w 2005 roku, powołaniem Klubu jest czynienie niemożliwego możliwym, przyoblekanie
z dumą świata w kształty i kolory według własnego upodobania. Na początku było ich dziesięcioro, kilkoro studentów, kilkoro absolwentów i ich wykładowca sztuki graficznej z Państwowego Uniwersytetu Sztuki
w Bukareszcie, Stela Lie. Pracowali więcej w czasie warsztatów niż na zajęciach, tym bardziej, że ilustracja książkowa nie jest przedmiotem zajęć na żadnym z rumuńskich uniwersytetów. Dziś jest ich pięćdziesięcioro.

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Kawiarnia na Promenadzie, sektor D/3

Wystawa „Transylwania w oczach polskich fotografów”

Wystawa jest plonem pracy ośmiu fotografików z Torunia, Gdańska, Warszawy, Radomska i Głogowa, którzy w czerwcu 2018 r. wyruszali ze swojej bazy w siedmiogrodzkim Saschiz, aby penetrować z aparatami fotograficznymi wsie, miasteczka i miasta, od Mediaszu po Bran i uwieczniać bogactwo obiektów architektonicznych, wielką oryginalność, a w wielu przypadkach także egzotykę, terenów Transylwanii.

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Kawiarnia na Promenadzie, sektor D/3

Piątek, 24 maja

10.15 – 11.00 / Rumuńskie bajki animowane dla dzieci „Mihaela”, reż. Nell Cobar, Rumunia 1969

Mihaela to dziewczynka, bohaterka kreskówek pod tym samym tytułem. Blond włosy spina w kucyki
i przewiązuje je wstążką. W niezwykłych przygodach towarzyszy jej niesforny piesek, Azorel, który rozprasza Mihaelę i odciąga ją od nauki, bo chce się bawić.

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Sala Barcelona

12.00 – 14.00 / Pośród rumuńskich baśni – warsztaty dla dzieci

Bajarz Szymon Góralczyk zaprasza na spotkanie z baśniami rumuńskimi!

Organizator: Rumunia - Gość Honorowy
Miejsce: stoisko Rumunii 78/D11

15.30 – 16.30 / Projekcja trylogii krótkich filmów „noir-policier”: „Bad Penny”, „Kowalski”, „Ramona”, w reżyserii Andreia Crețulescu (56 min.)

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Sala Paryż B

16.00 – 17.30 / „Teraźniejszy Przeszły, Przeszły Teraźniejszy” – świat oczami Eugène Ionesco

Na temat pierwszych „Dzienników” Ionesco, wydanych przez Wydawnictwo Agora w języku polskim, porozmawiają Adam Michnik, redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”, a także krytyk teatralny Janusz Majcherek.

„Teraźniejszy Przeszły, Przeszły Teraźniejszy” to najbardziej intymny tekst wielkiego dramatopisarza, ukazujący nieoczekiwane odcienie jego biografii, a jednocześnie zapis jego medytacji nad pamięcią, losem, polityką i historią. Eugène Ionesco (Eugen Ionescu, 1909-1994), współtwórca Teatru Absurdu, autor m.in. „Lekcji i Nosorożca” swoją autobiograficzną spowiedź rozpina pomiędzy dzieciństwem, latami swoich kluczowych wyborów w czasie II wojny światowej a powojennym życiem w Paryżu, gdzie koncentrowały się polityczne i kulturalne debaty II połowy XX wieku. To jedno z najważniejszych intelektualnych świadectw ubiegłego stulecia, a jednocześnie wielka literatura.

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: stoisko Rumunii 78/D11

Sobota, 25 maja

11.00 – 12.30 / Literackie labirynty, uczuciowe łamigłówki – spotkanie z pisarzem Lucianem Danem Teodorovici

Zapraszamy na spotkanie z wybitnym rumuńskim pisarzem, reżyserem teatralnym, scenarzystą filmowym
i telewizyjnym, dyrektorem Muzeum Literatury w Jassach oraz Międzynarodowego Festiwalu Literatury
i Przekładu FILIT.

fotograficznymi wsie, miasteczka i miasta, od Mediaszu po Bran i uwieczniać bogactwo obiektów architektonicznych, wielką oryginalność, a w wielu przypadkach także egzotykę, terenów Transylwanii.

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Kawiarnia na Promenadzie, sektor D/3

Lucian Dan Teodorovici często konstruuje swoje powieści w zaskakujący sposób, zwodząc czytelników zastawiając na nich przemyślne literackie pułapki. Wszystko po to, aby ukazać prawdę o człowieku – czasem przewrotnie podtrzymującą na duchu, czasem bolesną. Mimo że miejscem akcji jest najczęściej Rumunia, książki te poruszają uniwersalne problemy – potrzebę miłości, zrozumienia, spełnienia, pragnienie wolności.

Rozmowa toczyć się będzie wokół dwóch wydanych w Polsce powieści. „Matei Brunul” (Amaltea 2015, tłum. Radosława Janowska-Lascar) to przejmująca powieść, której akcja rozgrywa się w latach 50. w Rumunii, ukazująca losy młodego człowieka, lalkarza, w zderzeniu z machiną totalitarnego państwa. „Inne historie miłosne” (Amaltea 2018, tłum. Radosława Janowska-Lascar) to jedenaście opowieści o niespełnionej miłości, które spaja postać narratora-dziennikarza, różni zaś czas i miejsce akcji – od dzieciństwa po wiek dojrzały bohatera, od cygańskiego obozu po blokowisko.

Za powieść „Matei Brunul” autor został nominowany do finału Literackiej Nagrody Europy Środkowej ANGELUS 2015, był też laureatem Nagrody Czytelników im. Natalii Gorbaniewskiej (2015).

Rozmowę poprowadzi Piotr Kieżun, a udział w niej weźmie także tłumaczka, Radosława Janowska-Lascar.

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: stoisko Rumunii 78/D11

13.00 – 14.30 / Czy możemy uciec przed historią? – z historykiem i pisarzem Adrianem Cioroianu rozmawia Bogumił Luft (tłumacz książki, były ambasador RP w Rumunii)

Rozmowa dotyczyć będzie premiery książki „Nie możemy uciec przed swoją historią” (Amaltea 2019, tłum. Bogumił Luft), dotyczącej wydarzeń po drugiej wojnie światowej, czyli epoki komunizmu i jego obalenia w 1989 roku. Jest to kontynuacja „Pięknej opowieści o historii Rumunów” (Amaltea 2018, tłum. Bogumił Luft), obejmującej okres od początków rumuńskiej państwowości w XIX wieku aż po wiek XX. Książki te mogą przybliżyć rumuńskie doświadczenie polskiemu czytelnikowi, z uwagą przyglądającemu się – zwłaszcza w ostatnich latach – historii własnej i innych narodów naszego regionu Europy.

Adrian Cioroianu jest profesorem historii, pisarzem i politykiem, obecnie pełni funkcję ambasadora Rumunii przy UNESCO. Za sprawą cenionego przez widzów cyklu telewizyjnego „Pięć minut historii”, w którym krótko
i w zajmujący sposób przybliżał najważniejsze postaci i wydarzenia z historii kraju, Adrian Cioroianu stał się niezwykle popularny wśród swoich rodaków.

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: stoisko Rumunii 78/D11

13.00 – 14.30 / Projekcja filmu „Rumunia nieokiełznana” (dokument, 90 min.)

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Sala Londyn B

14.30 – 17.00 / Rumuńskie bajki animowane dla dzieci:

„Mihaela”, realiz. Nell Cobar, Rumunia 1969

„Miaunel i Bălănel”, realiz. Horia Ștefănescu, Zaharia Buzea, Artin Badea, Rumunia 1974

Mihaela to dziewczynka, bohaterka kreskówek pod tym samym tytułem. Blond włosy spina w kucyki i przewiązuje je wstążką. W niezwykłych przygodach towarzyszy jej niesforny piesek, Azorel, który rozprasza Mihaelę i odciąga ją od nauki, bo chce się bawić.

„Bălănel și Miaunel” to seria rumuńskich kreskówek, które zachwycały wiele pokoleń dzieci. Głównych bohaterów stworzyli w roku 1974 Horia Ștefănescu, Zaharia Buzea i Artin Badea.

Tradycyjny konflikt pomiędzy psem i kotem nie ma tu miejsca. Bohaterowie, pies Bălănel i kot Miaunel nie wiedzą, że mają się sprzeczać. Dziwią się chciwości, kłamstwu i niesprawiedliwości. Uroczy
w swej naiwności, pragną tylko, aby królowały harmonia, równość i prawość.

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Sala Barcelona

15.00 – 16.00 / Projekcja trylogii krótkich filmów „noir-policier: „Bad Penny”, „Kowalski”, „Ramona”,
w reżyserii Andreia Crețulescu (56 min.)

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Sala Paryż A

16.30 – 18.00 / Projekcja filmu „Rumunia nieokiełznana” (dokument, 90 min.)

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Sala Londyn B

17.00 – 18.30 / O pamięci i zapomnieniu – spotkanie z pisarzem Varujanem Vosganianem

Varujan Vosganian to autor głośnej na całym świecie Księgi szeptów, opowiadającej o traumatycznej historii Ormian w XX wieku, ale też o podtrzymywaniu pamięci. Książka ukazała się w Polsce w tłumaczeniu Joanny

Kornaś-Warwas i zdobyła serca zarówno krytyków literackich, jak i czytelników – została nagrodzona Literacką Nagrodą Europy Środkowej „Angelus” oraz Nagrodą Czytelników im. Natalii Gorbaniewskiej.

Rozmowę z pisarzem, którego kandydaturę do Literackiej Nagrody Nobla zgłosiły trzy kraje, poprowadzi Beata Stasińska.

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: stoisko Rumunii 78/D11

18.00 – 19.00 / Projekcja trylogii krótkich filmów noir-policier: Bad Penny, Kowalski, Ramona,
w reżyserii Andreia Crețulescu (56 min.)

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Sala Paryż A

Niedziela, 26 maja

11.00 – 12.30 / Projekcja filmu „Rumunia nieokiełznana” (dokument, 90 min.)

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Sala Paryż B

12.00 – 12.55 / Rumuńskie bajki animowane dla dzieci

„Miaunel i Bălănel”, realiz. Horia Ștefănescu, Zaharia Buzea, Artin Badea, Rumunia 1974

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Sala Paryż C

12.00 – 13.30 / „Wszystkie sowy króla albo księga rumuńskich zachwytów” – literatura rumuńska jako wydawnicza pasja

Spotkanie z udziałem Kamili Buchalskiej, Ludmiły Kozy, Jakuba Kornhausera i Bogdana Barana poprowadzi Justyna Czechowska.

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: stoisko Rumunii 78/D11

13.00 – 14.00 / Projekcja trylogii krótkich filmów „noir-policier: „Bad Penny”, „Kowalski”, „Ramona”,
w reżyserii Andreia Crețulescu (56 min.)

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy
Miejsce: Sala Paryż B

14.00-15.30 / „Kocie opowieści” – spotkanie z pisarzem Cristianem Teodorescu

Rozmowę z wielokrotnie nagradzanym rumuńskim pisarzem, przy udziale tłumaczki Radosławy Janowskiej-Lascar, poprowadzi Marcin Wilk.

Cristian Teodorescu, znany już polskim czytelnikom autor „Medgidii, miasta u kresu” (Amaltea 2016, tłum. Radosława Janowska-Lascar), słynie z barwnego sposobu opowiadania. Swoich bohaterów konstruuje
z ciepłem i czułością, a jego książki doprawione są dużą dozą humoru i szczyptą ironii.

Rozmowa dotyczyć będzie tegorocznej polskiej premiery zatytułowanej „Kocie opowieści” (Amaltea 2019, tłum. Radosława Janowska-Lascar). Narratorką powieści jest jednooka kotka przygarnięta przez pewnego pisarza. Kocie spojrzenie na świat, choć pozornie ograniczone wskutek wypadku, staje się pretekstem do rozważań o rodzinie, przyjaźni i współczesnym świecie. Książka nie tylko dla miłośników mruczących czworonogów!

Poprzednia książka Autora, „Medgidia, miasto u kresu”, znalazła się w finale Literackiej Nagrody Europy Środkowej ANGELUS w 2016 roku.

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy

Miejsce: stoisko Rumunii 78/D11

18.00 – 19.30 / Koncert Romiania Universalis

Recital kameralny zamykający program rumuński podczas Warszawskich Targów Książki

Diana Jipa – skrzypce

Ștefan Doniga – fortepian

ROMANIA UNIVERSALIS to projekt, którego celem jest podkreślenie obecności i znaczenia kultury rumuńskiej w przestrzeni europejskiej. Składają się nań między innymi jedne z najbardziej wartościowych i znanych utworów kompozytorów rumuńskich i europejskich: subtelne, inspirowane folklorem partytury George Enescu, Cipriana Porumbescu i Béli Bartóka, w otoczeniu arcydzieł muzyki światowej Niccolò Paganiniego, Pablo de Sarasate, Camille Saint-Saënsa i Eugène’a Ysaÿe.

Program koncertu:

George Enescu – Impromptu

Niccolò Paganini – I Palpiti

Jules Massenet – Méditation z opery Thaïs

Camille Saint-Saëns – Havanaise

Remus Georgescu – Toccata z II suity na fortepiano solo

Ciprian Porumbescu – Ballada na skrzypce i fortepian

Eugène Ysaÿe – Sonata na skrzypce solo nr 6 op. 27

Pablo de Sarasate – Fantazja Carmen

Béla Bartók – 6 Tańców rumuńskich

Organizator: Rumunia – Gość Honorowy

Miejsce: Pałac na Wyspie w Łazienkach Królewskich, ul. Agrykola 1