Sztuka opowieści 5. Herta Müller, Tam gdzie nie można mówić. Słowo jako obraz, obraz jako słowo
W MOCAK-u: Sztuka opowieści 5. Herta Müller, Tam gdzie nie można mówić. Słowo jako obraz, obraz jako słowo
Biblioteka MOCAK-u zaprasza na piąte spotkanie z cyklu Sztuka opowieści. Będziemy rozmawiać o kolażach Herty Müller z książki Tam gdzie nie można mówić. Słowo jako obraz, obraz jako słowo (MOCAK, Kraków 2019). Wydarzenie towarzyszy nowo otwartej wystawie o tym samym tytule, zorganizowanej w Galerii Beta. Na ekspozycji pokazujemy kilkadziesiąt kolaży Herty Müller, powstałych w latach 2005–2018. To pierwsza prezentacja tych prac w muzeum sztuki współczesnej. Lektura jest dostępna w Bibliotece MOCAK-u.
Spotkanie odbędzie się w Galerii Beta w MOCAK-u. Wstęp 1 zł. Nie obowiązują zapisy.
Pisarka stworzyła unikalną koncepcję poezji wizualnej, podporządkowaną rygorowi formatu pocztówki. Jej kompozycje oparte są na tekście dopełnianym przez obraz. Za pomocą skondensowanej metafory Herta Müller uchwytuje rzeczywistość, tworząc impresje na jej temat. Publikacja zawiera tłumaczenia na polski i angielski ponad 80 kolaży noblistki. Towarzyszą im reprodukcje prac, a także wywiad z autorką oraz eseje między innymi Michała Rusinka, Christiny Rossi i Marii Anny Potockiej. Czytanie kolaży Herty Müller to doświadczenie estetyczne pełne odniesień do realiów życia w komunistycznej Rumunii oraz zjednoczonych Niemczech, światach odległych mentalnie i politycznie, do których opisu konieczne okazuje się poszukiwanie adekwatnego języka. Nadawanie nowych sensów słowom i zdaniom wyciętym z gazet stanowi ważną część jej twórczości, w której spotykają się wątki poruszane w powieściach, esejach i zbiorach wierszy. Porozmawiamy o praktyce pisania na pograniczu liryki i prozy, trudnej roli tłumacza oraz podejmiemy próbę poszukiwania ciągłości narracyjnej w prezentowanych pracach.
Herta Müller urodziła się 17 sierpnia 1953 roku w Nițchidorfie, w wielokulturowym Banacie w Rumuńskiej Republice Ludowej. Pochodzi z mniejszości niemieckiej. Jej ojciec był podczas wojny żołnierzem Waffen-SS, służył w 10. Dywizji Pancernej SS „Frundsberg”. Matka po wojnie została wywieziona wraz z innymi Niemcami banackimi na kilka lat do ZSRR do pracy przymusowej. Herta Müller uczyła się w niemieckojęzycznym liceum w Timișoarze. W latach 1973–1976 studiowała germanistykę i filologię rumuńską na Uniwersytecie Zachodnim w Timișoarze. W 1976 roku podjęła pracę jako tłumaczka tekstów technicznych w fabryce maszyn, jednak w 1979 roku, po odmowie współpracy z Securitate (Departament Bezpieczeństwa Państwowego), straciła posadę. W 1987 roku wyemigrowała i osiedliła się w Berlinie Zachodnim. Pracowała jako twórczyni i profesor wizytujący na kilku uniwersytetach w Niemczech i w innych krajach. W 2009 roku otrzymała Literacką Nagrodę Nobla. Mieszka i pracuje w Berlinie.
Kilka słów o cyklu spotkań:
Sztuka opowieści to spotkania dotyczące książek, które w literacki sposób podejmują temat sztuki. Naszym celem jest swobodna, niehierarchiczna dyskusja o współczesnej kulturze i zawiązanie społeczności czytelników. Podczas pierwszej odsłony cyklu skupiamy się na obrazie artystek w prozie pisanej przez kobiety.
Prowadzenie: Joanna Łępicka – studentka Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim. Tworzy scenariusze animacji, pisze wiersze i prozę.
