Wrzesień 1939 roku, „Plan zagłady Warszawy” – tak Niemcy metodycznie wykańczali stolicę
Wrzesień 1939 roku, „Plan zagłady Warszawy” – tak Niemcy metodycznie wykańczali stolicę
W piątek 6 września 2019 roku odbyła się prezentacja książki „Plan zagłady Warszawy”, opartej na sensacyjnym, tajnym niemieckim raporcie z początku II wojny światowej. Stanowi on materialny dowód zbrodniczych planów Hitlera, których celem było zabicie cywilów i niszczenie obiektów niewojskowych, w tym szpitali.
W prezentacji uczestniczyli przedstawiciele miasta Warszawy, społecznicy i powstańcy warszawscy, którzy jako naoczni świadkowie niemieckiej napaści na Polskę wspominali dramatyczne wrześniowe chwile.
„Plan zagłady Warszawy” to niezwykła książka prezentująca tajny niemiecki raport z okresu początku II wojny światowej pozyskany przez prezesa Fundacji Pamięci o Bohaterach Powstania Warszawskiego, Rafała Szczepańskiego. Przedstawiony materiał ikonograficzny ukazuje zniszczenie Warszawy we wrześniu 1939 roku.
W skład unikalnych materiałów wchodzą zdjęcia, mapy, tabele, a nawet szczegóły architektoniczne budynków. Dokumentacja znajdowała się w dwóch segregatorach, a ich pochodzenie nie jest do końca jasne. Tak jak wiele materiałów dotyczących wojny, pojawiły się one niespodziewanie na jednym z portali aukcyjnych.
Dokumenty zebrane w obu segregatorach to załączniki do „Bericht über Warschau” („Raportu o mieście Warszawa”). „Raport stanowi zbiór analiz i zdjęć Warszawy jako całości i poszczególnych obiektów po zniszczeniach, które powstały w wyniku walk we wrześniu 1939 roku. Wszystkie zdjęcia prezentowane są jako kopie cyfrowe, opatrzone tłumaczeniem niemieckich podpisów. Zostały posegregowane według tematyki jakiej dotyczą i zawierają komentarze” - podkreśla dr Stefan Artymowski, autor książki „Plan zagłady Warszawy”.
Prezentowany materiał jest niezwykle cenny. Fotografie wykonano tuż po zakończeniu walk, we wrześniu i październiku 1939 roku. Widoczne są na nich ciągle palące się składy węgla, a wiele ulic nie zostało jeszcze odgruzowanych. Są więc wyjątkowym świadectwem stanu Warszawy w 1939 roku. „Bericht über Warschau” jest dokumentacją planu zniszczenia Warszawy. Rejestruje on planowane działania, z precyzją kronikarza określa poniesione skutki. Przedstawione zniszczenia nie są przypadkowe - mosty, dworce, szpitale, budynki użyteczności publicznej, kamienice i skupiska ludności żydowskiej.
Mierzony i dokumentowany był efekt niemieckich ataków. „Zniszczenia wywołane działaniami walk wrześniowych w Warszawie były ogromne i nieprzypadkowe. Jest to autentyczny i namacalny dowód planowego i metodycznego podejścia wojsk Adolfa Hitlera do zniszczenia miasta” - zaznacza Zbigniew Galperyn ps. Antek, wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich. Ten swoisty plan zagłady Warszawy analizuje skutek ataku na miejsca o różnym charakterze i funkcji. Specyficzną cechą niemieckich materiałów jest to, że odnoszą się one do cywilnych obiektów zlokalizowanych na terenie miasta. Nie odnajdziemy wśród nich instalacji wojskowych, koszar czy składów amunicji. „Zniszczenia Warszawy traktować należy jako działania terrorystyczne, mające wprowadzać zniszczenie i chaos zarówno wśród cywili, administracji, jak i wojska. Ich precyzja, potwierdzona raportem, nie pozwala oceniać zniszczeń Warszawy w 1939 roku jako przypadkowych” - ocenia Rafał Szczepański, prezes Fundacji Pamięci o Bohaterach Powstania Warszawskiego.
Podczas konferencji prasowej Fundacja zapowiedziała także przewodniczącej Rady m.st. Warszawy Ewie Malinowskiej-Grupińskiej przekazanie wszystkim warszawskim szkołom średnim książek „Plan zagłady Warszawy”. „Dziękujemy Fundacji, że książka powstała w 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej. To ważny materiał historyczny, który będzie pomocą naukową dla naszej młodzieży” - oceniała Ewa Malinowska-Grupińska.
Fundacja Pamięci o Bohaterach Powstania Warszawskiego powstała w listopadzie 2017 roku. Została powołana przez Zarząd Związku Powstańców Warszawskich, spółkę BBI Development SA oraz społecznika i przedsiębiorcę Rafała Szczepańskiego. W ciągu ponad półtora roku działalności Fundacja przygotowała projekt ustawy o ochronie grobów bohaterów narodowych. Wystąpiła z sukcesem do Rady m.st. Warszawy o przyznanie nagród finansowych wszystkim żyjącym powstańcom warszawskim. Podjęła działania na rzecz remontu grobu, w którym spoczął gen. Zbigniew Ścibor-Rylski, zbierając na ten cel podczas zbiórki publicznej ponad 72 tys. zł, a także wybudowała jego pomnik na Powiślu Czerniakowskim. Fundacja współpracuje z domem dziennej opieki dla powstańców warszawskich, organizuje i dostarcza powstańcom paczki świąteczne oraz propaguje wiedzę o Powstaniu.
