Anna Zaranko laureatką Found in Translation Award 2020
Anna Zaranko laureatką Found in Translation Award 2020
Instytut Książki, Instytut Kultury Polskiej w Londynie oraz Instytut Kultury Polskiej w Nowym Jorku z przyjemnością informują, że nagrodę Found in Translation Award 2020 otrzymuje Anna Zaranko za przekład The Memoir of an Anti-hero (Pamiętnik antybohatera) Kornela Filipowicza, opublikowany w języku angielskim w 2019 roku przez wydawnictwo Penguin Modern Classics.
Jurorom nie było łatwo podjąć decyzję. W 2019 roku po raz kolejny – co odnotowujemy z ogromnym zadowoleniem – na rynku anglojęzycznym ukazało się wiele doskonałych tłumaczeń polskich klasyków i współczesnych utworów literackich. Przekłady, które zakwalifikowały się do konkursu, świadczą o wybitnym talencie zarówno młodych debiutantów, jak i doświadczonych tłumaczy. Reprezentują szerokie spektrum gatunkowe od prozy przez poezję, literaturę dziecięcą, po eseistykę i publikacje historyczne.
Jury postanowiło nagrodzić przekład Anny Zaranko, która potrafiła w oszczędny, a zarazem niezwykle sugestywny sposób oddać charakter prozy Filipowicza, określonej przez Davida Millsa z The Sunday Times jako „prowokująca, niepokojąca, dziwna, prawdziwie klasyczna”.
Nie lada wyzwaniem jest przekład dzieła, którego autor nie stosuje wyszukanych zabiegów literackich, a za pozornie prostą narracją kryje się nieoczekiwana siła oddziaływania na umysł i serce czytelnika. Tak właśnie dzieje się w przypadku The Memoir of an Anti-hero, opowieści o braku zaangażowania w czasach, gdy jest ono postrzegane jako cnota: w trakcie wojny i okupacji. Monologi antybohatera są drobiazgowym zapisem tego, co robi, by uniknąć robienia czegokolwiek. Świat płonie, ludzie masowo giną w komorach gazowych, stosy ciał czekają na pogrzebanie, tymczasem narrator nie jest w stanie odczuwać dramatu, w którym uczestniczy, ani też uznać własnej w nim roli. Oszczędny, a zarazem rzeczowy i bezpośredni styl Zaranko doskonale oddaje oderwanie tej postaci zarówno od otoczenia zewnętrznego, jak i od własnego świata wewnętrznego, pokazując, że okłamywanie samego siebie nie rozwiązuje dysonansu poznawczego. To, co podświadome, wrze pod powierzchnią racjonalnego rozumowania i przekonujących samousprawiedliwień, pozostawiając narratora – i czytelnika – z niepokojącym poczuciem, że stało się coś naprawdę ważnego, co zostało przeoczone – tylko co?
Anna Zaranko urodziła się w Anglii. Ukończyła rusycystykę na Uniwersytecie w Durham, była dwukrotną stypendystką British Council na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Realizowała projekt badawczy poświęcony literaturze polskiej na Uniwersytecie Oksfordzkim (gdzie współredagowała rocznik POLIN: Studies in Polish Jewry), a potem zajęła się działalnością wydawniczą, jako redaktorka, pisaniem, pisarka, krytyczka i tłumaczka (z polskiego, rosyjskiego i francuskiego). W 2015 roku została stypendystką programu American Literary Translators’ Association, pracując pod kierunkiem Billa Johnstona.
Obecnie Zaranko zajmuje się przekładem Chłopów Władysława Reymonta, opowiadań Kornela Filipowicza oraz powieści Pod słońcem Julii Fiedorczuk. Jej wcześniejsze przekłady obejmują: A Portrait of the Provinces Jacentego i Katarzyny Dędek (2020), When They Come in Our Dreams Kornela Filipowicza (Przekrój Magazine, 2019), Warsaw Ghetto Diary and Letters Janusza Korczaka (Vallentine Mitchell Publishers, 2018), szereg opowiadań Julii Fiedorczuk – Medulla (Przekrój Magazine, 2019), The Midden (Dalkey Archive’s Best European Fiction 2018), Moss (Asymptote Journal, 5 June 2018), oraz War (Words Without Borders, February 2017), The Doll Bolesława Prusa (weryfikacja przekładu Davida Welsha we współpracy z Dariuszem Tołczykiem, Central European University Press, 1996), i wreszcie opowiadania Hanny Krall I Urszuli Benki (Storm: Writing from East and West, 1991-1992).
Dotychczasowymi laureatami nagrody Found in Translation są:
2019 – Madeline G. Levine za przekład opowiadań zebranych Brunona Schulza: Collected Stories, Northwestern University Press, 2018;
2018 – Jennifer Croft za przekład Biegunów Olgi Tokarczuk: Flights, Fitzcarraldo Editions (UK) and Riverhead Books (US), 2017;
2017 – Piotr Florczyk za przekład tomu wierszy Budowałam barykadę Anny Świrszczyńskiej: Building the Barricade, Tavern Books, 2016;
2016 – Bill Johnston za przekład Dwunastu stacji Tomasza Różyckiego: Twelve Stations, Zephyr Press, 2015;
2015 – Ursula Phillips za przekład powieści Choucas Zofii Nałkowskiej: Choucas, Northern Illinois University Press, 2014;
2014 – Philip Boehm za przekład książki Król kier znów na wylocie Hanny Krall: Chasing the King of Hearts, Peirene Press, 2013;
2013 – Antonia Lloyd-Jones za całość dorobku tłumaczki w roku poprzedzającym przyznanie nagrody;
2012 – Joanna Trzeciak za przekład wierszy Tadeusza Różewicza: Sobbing Superpower, W. W. Norton & Company, 2011;
2011 – Clare Cavanagh i Stanisław Barańczak za przekład tomu wierszy Tutaj Wisławy Szymborskiej: Here, Houghton Mifflin Harcourt, 2010;
2010 – Danuta Borchardt za przekład Pornografii Witolda Gombrowicza: Pornografia, Grove Press, 2009;
2009 – Antonia Lloyd-Jones za przekład Ostatniej wieczerzy Pawła Huellego: The Last Supper, Serpent's Tail, 2008;
2008 – Bill Johnston za przekład wierszy Tadeusza Różewicza: New Poems, Archipelago Books, 2007.
