Bezprecedensowa współpraca Polaków i Czechów

Szef zakończonego w niedzielę praskiego festiwalu „Svět knihy” Radovan Auer potwierdził, że gościem honorowym kolejnej edycji największej praskiej imprezy literackiej, będzie Polska. Tydzień później na Targach Książki w Warszawie w tej samej roli wystąpią Czesi. Dyrektor Instytutu Książki Dariusz Jaworski zauważył, że takiej wspólnej międzynarodowej imprezy jeszcze nie było. „Budujemy most wzajemnego porozumienia i poznania na bazie literatury” – powiedział.

Dyrektor Jaworski zapowiedział, ze pierwsze wspólne projekty będą realizowane już jesienią. „Jeżeli coś ma przynieść efekty musi być realizowane długofalowo. Potrzebny jest rok na przygotowanie, potem jest czas na nazwijmy to »apogeum« i później trzeba go jakoś skonsumować” - powiedział PAP i dodał, że Instytut działał podobnie, gdy literatura polska była gościem honorowym na targach w Londynie.

Jaworski powiedział, że organizatorzy chcą pokazać Polskę jako kraj literatury, ale także kultury.

„Chcemy uzupełnić pewien obraz, bo wydaje się Polakom, że znają Czechów i odwrotnie, a to nie jest do końca prawda” – mówił i dodał, że stereotypy wciąż są silne. Remedium - jego zdaniem - może być szeroka prezentacja - „obok literatury, będziemy w Pradze chcieli zaprezentować coś z tradycji i współczesności muzycznej, sztuki plastyczne, przyrodę naszego kraju i jego kuchnię” - powiedział.

Szczegółowy program przyszłorocznych wydarzeń wciąż powstaje. Jaworski ujawnił, że spośród polskich twórców, którzy mają przyjechać w 2020 roku do Pragi, swój udział potwierdzili: Wiesław Myśliwski, Olga Tokarczuk i Bronisław Wildstein.

Dyrektor Instytutu Książki zastrzegł, że w trakcie roku wiele się może wydarzyć i zmienić te plany. „Będą autorzy powieści, poeci, twórcy esejów i reportaży, a także autorzy literatury dziecięcej, zarówno ilustratorzy, jak i twórcy słowa” - zapowiedział.

Organizatorzy z Polski i z Czech dużą wagę przywiązują do programu wizyt polskich literatów w Czechach i czeskich w Polsce. Program, nazwany roboczo „tandemy”, mógłby być realizowany od jesieni - powiedział PAP dyrektor Biblioteki Morawskiej, która jest jednym z inicjatorów wspólnego przedsięwzięcia, Tomasz Kubiczek.

„Żyjemy w Europie Środkowej, a ona ma wiele wspólnych tematów. Czesi pracują nad nimi jako pisarze. Polacy także, ale nie jest to takie samo spojrzenie. To jest właśnie interesujące w tym projekcie tandemów. Ci, którzy do niego przystąpiąm będą związani tym samym tematem, pytaniem, nad którym będą się zastanawiać. Każdy z innego punktu widzenia, z innym narodowym i indywidualnym doświadczeniem” - wyjaśniał Kubiczek.

Kubiczek podkreślił też znaczenie udziału Republiki Czeskiej w Targach Książki w Warszawie. „Wkraczamy na teren, na który nie jesteśmy nieznani” - mówił i dodał, że w Polsce jest bardzo silne środowisko bohemistyczne, które ma także wpływ na życie literackie w Czechach. „Przychodzimy także do kraju, który jest nas ciekaw, o czym świadczą liczne tłumaczenia czeskiej literatury, do kraju, w którym Republika Czeska jest znana nie tylko dzięki literaturze, ale także twórczości filmowej” - stwierdził Kubiczek i powiedział, że fascynuje go bliskość polskiej publiczności i czeskiej twórczości. „Jedziemy tam, żeby za to podziękować. Chcemy powiedzieć, że wiemy o tym i bardzo to szanujemy” - podkreślił.

Radovan Auer podkreślił dodał natomiast, że polska kultura jest bliska Czechom, a czeska jeszcze bliższa Polakom. Rokrocznie w Polsce wydaje się 25-28 przekładów najnowszych czeskich tytułów.

Festiwal „Svět knihy”, którego 25 edycję zakończono w niedzielę, odwiedziło ponad 50 tys. osób. To rekord Festiwalu, w ramach którego odbyło się 685 imprez towarzyszących. Gościem honorowym była literatura iberoamerykańska. Organizatorom udało się ściągnąć peruwiańskiego laureata Nagrody Nobla Marię Vargasa Llyosę. Imprezę zaszczyciła swą obecnością także noblistka Herta Mueller. Przy jej okazji odbył się także koncert Kafka Band, zespołu znanego czeskiego prozaika Jaroslava Rudiša, z którego zdjęcia przedstawiamy poniżej.