Ci, którzy odeszli w 2021
Dzień Wszystkich Świętych i obchodzony po nim Dzień Zaduszny to najważniejsze elementy uroczystości Wszystkich Świętych, uroczystość ku czci wszystkich chrześcijan, którzy osiągnęli stan zbawienia i przebywają w niebie. Wspomnienia o tych, którzy byli z nami wiążą się także z pamięcią i dorobkiem artystów, pisarzy, poetów, prozaików. Ich duchowy przekaz, część z nich samych zapisana dla wiedzy potomności zostaje z nami. Wspominając ich, chociaż w ten sposób oddajmy im Cześć!
Październik
W Jeleniej Górze zmarła Alina Obidniak, reżyser, wieloletnia dyrektor tamtejszego teatru im. Cypriana Kamila Norwida, animatorka życia teatralnego, między innymi ruchu teatrów ulicznych. Zmarła w piątek w wieku 90 lat.
Wrzesień
Poeta, pisarz, publicysta, krytyk literacki Piotr Bratkowski zmarł we wtorek rano. O jego śmierci poinformowała rodzina w mediach społecznościowych.
Piotr Bratkowski urodził 11 kwietnia 1955 r. w Warszawie. Był synem Jana Bratkowskiego, aktora i reżysera, oraz Anny z domu Karczewskiej, dziennikarki - m.in. zastępczyni redaktora naczelnego tygodnika „Po Prostu”.
18 września zmarł pisarz i redaktor Dwutygodnika Paweł Soszyński. Odszedł w wieku 42 lat. Mówiono o nim "człowiek-instytucja".
Sierpień
Zmarł Kazimierz Leki, założyciel Księgarni Ekonomicznej przy ul. Grójeckiej 67 w Warszawie. Miał 75 lat.
Jaan Kaplinski był jedną z najważniejszych postaci kultury estońskiej. Nazwisko zmarłego poety, eseisty i pisarza wielokrotnie pojawiało się na tzw. krótkiej liście kandydatów do Nagrody Nobla. Jedną z osób, które go do niej zgłaszały, był Czesław Miłosz. Kaplinski w czerwcu obchodził 80. urodziny. Zmarł po długiej chorobie.
Lipiec
Henri Vernes, autor przygód Boba Morane'a, zmarł w pięknym wieku 102 lat. Belgijski pisarz prowadził w młodości życie prawie tak niesamowite, jak słynny poszukiwacz przygód, którego stworzył. Na całym świecie jego książki sprzedały się w niemal 40 mln egzemplarzy.
Zmarł Kurt Westergaard, autor karykatur Mahometa, które wywołały oburzenie w całym świecie muzułmańskim, co z kolei doprowadziło do krwawych zamieszek. Duński rysownik ostatnie lata swojego życia spędził pod ochroną policji pod tajnym adresem.
Matka telenoweli zmarła tuż przed swoimi 97 urodzinami w otoczeniu rodziny. Mowa o Delii Fiallo, pochodzącej z Kuby pisarce i scenarzystce. Twórczyni takich hitów jak "Esmeralda", "Paloma" czy "Kasandra".
Czerwiec
Zmarł Andrzej Kalinin – pisarz, publicysta, członek PEN Clubu i Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Autor książki "I bóg o nas zapomniał", za którą otrzymał Nagrodę Literacką Czesława Miłosza.
Z wielkim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o niespodziewanej śmierci Jiříego Červenki, wspaniałego człowieka, poety i tłumacza literatury polskiej na język czeski. Jiří Červenka urodził się 5 marca 1943 r. w mieście Jindřichův Hradec, studiował filozofię i język czeski na Uniwersytecie Masaryka w Brnie.
14 czerwca zmarł Stanisław Świątek. Był dziennikarzem, pisarzem i działaczem opozycji w czasach PRL-u. "Z odwagą i spokojem zniósł internowanie i więzienie, pozbawienie możliwości wykonywania zawodu, wreszcie wyrzucenie z kraju z biletem w jedną stronę. Straszną chorobę też znosił cierpliwie do końca" - napisała jego żona Jadwiga Oleradzka-Świątek.
Po długiej chorobie zmarła Lucinda Riley, popularna powieściopisarka znana również pod nazwiskiem Edmonds. Jej książki sprzedano w ponad 30 milionach egzemplarzy na całym świecie. Na język polski przetłumaczono dziesięć tytułów, wśród nich sagę "Siedem Sióstr" oraz powieści "Dom Orchidei" i "Rzeka Północy". Miała 54 lata. Była matką siedmiorga dzieci.
Maj
W wieku 54 lat zmarł Paweł Szwed, współtwórca i redaktor naczelny wydawnictwa Wielka Litera. "Byłeś mentorem i przyjacielem. Zawsze ambitny, z luzem i humorem, którym zjednywałeś sobie ludzi" - tak o Pawle Szwedzie napisali w oświadczeniu współpracownicy.
Eric Carle zmarł w wieku 91 lat. Amerykański autor napisał i zilustrował ponad 70 książek dla dzieci. Jego najpopularniejszym utworem pozostaje kultowa "Bardzo głodna gąsienica". Powstała w 1969 roku książka została przetłumaczona na 62 języki i wciąż chętnie sięgają po nią kolejne pokolenia małych czytelników na całym świecie.
Magazyn "Young Animal" przekazał smutną w wiadomość o śmierci twórcy "Berserka". Japoński twórca mangi, Kentaro Miura, zmarł w wieku 54 lata na skutek rozwarstwienia aorty. Japoński artysta był niezwykle popularnym autorem mang. Kentaro Miura zasłynął głownie jako twórca "Berserka", jednego z najlepiej sprzedających się komiksów dla dorosłych. Jego prace miały ogromny wpływ na popkulturę.
Kwiecień
24 kwietnia, w wieku 75 lat, zmarł Jan Janusz Akielaszek, właściciel Oficyny Wydawniczej w Kolorach Tęczy, inicjator Targów Książki Kulinarnej. Urodził się w 1945, w Brzeżanach, województwo tarnopolskie, dziś Kresy. Był absolwentem Technikum Leśnego w Rogozińcu oraz Uniwersytetu Wrocławskiego.
W wieku 86 lat po długiej chorobie zmarł dziennikarz, prawnik i pisarz Stefan Bratkowski. Był związany m.in. z „Po Prostu”, „Życiem Warszawy”, „Gazetą Wyborczą”, „Rzeczpospolitą”, Studiem Opinii i TOK FM. Przez dekadę był prezesem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.
Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich poinformowało o śmierci Joanny Pasztaleniec-Jarzyńskiej, przewodniczącej SBP. Joanna Pasztaleniec-Jarzyńska od ponad 40 lat aktywnie uczestniczyła w rozwoju polskiego bibliotekarstwa i jego promocji w kraju i za granicą.
Profesor G. Venkatasubbaiah zmarł w wieku 107 lat w Bangalore. Był cenionym w Indiach pisarzem, językoznawcą i krytykiem. Wniósł znaczący wkład w świat leksykografii kannada. W swoim długim życiu zredagował ponad 60 książek, jest autorem co najmniej kilku przełomowych prac związanych ze słownictwem w języku kannada.
W piątek w wieku 79 lat zmarł katowicki pisarz Andrzej Żak. Autor licznych książek, sztuk teatralnych i słuchowisk radiowych dla dzieci i młodzieży. "Świetne pióro, świetny człowiek, jako terapeuta pomógł wielu, wielu ludziom. Wielki żal" - powiedziała PAP pisarka, krytyczka literacka i teatralna Liliana Bardijewska.
Marzec
W środę 3 marca odszedł Jerzy Limon, pisarz, szekspirolog, profesor nauk humanistycznych. Był inicjatorem i dyrektorem Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego. To wielka strata dla polskiej kultury. "Śpij spokojnie snem nocy letniej" - napisała na swoim Facebooku prezydent Gdańska, Aleksandra Dulkiewicz.
W wieku 76 lat zmarł Ryszard Leszczyński, człowiek morza, historyk, pisarz i publicysta. Pisaniem zajął się po kilkudziesięciu latach spędzonych na statkach pod polską i obcą banderą. Jego książki to już klasyka literatury marynistycznej. Przed śmiercią planował opisać ucieczki marynarzy, rybaków i lotników morskich w czasach PRL.
Adam Zagajewski, poeta, pisarz i eseista, przedstawiciel Nowej Fali, laureat wielu prestiżowych nagród literackich, w tym finalista Nagrody Literackiej "Nike", Międzynarodowej Nagrody Vilenica, Nikolaus-Lenau-Preis, Nagrody Tomasa Tranströmera i Neustadt Prize. Członek Polskiego PEN Clubu i Polskiej Akademii Umiejętności. Pierwsze książki poetyckie "Komunikat" (1972) i "Sklepy mięsne" (1975) stanowiły realizację nowofalowego postulatu mówienia prawdy o otaczającej rzeczywistości i obnażania fałszu oficjalnego języka. Miał 75 lat.
Prof. Jacek Łukasiewicz zmarł we Wrocławiu w wieku 87 lat. Poeta, krytyk literacki, historyk literatury, były profesor UWr, laureat Nagrody Literackiej Pen Clubu i Nagrody im. Kazimierza Wyki za całokształt twórczości krytycznej i eseistycznej, a także były przewodniczący jury Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius”.
Zmarła Jolanta Brach-Czaina, filozofka, feministki i kulturoznawczyni, badaczka filozofii istnienia i filozofii sztuki, problematyki gender i estetyki. Była wieloletnią kierowniczką Zakładu Kulturoznawstwa Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku.
Luty
Zbigniew S. Siemaszko, wybitny historyk, pisarz i publicysta emigracyjny, zmarł we wtorek 2 lutego. Smutną wiadomość potwierdził ambasador RP w Londynie, gdzie Siemaszko mieszkał aż do śmierci.
W wieku 101 lat Lawrence Ferlinghetti, poeta, wydawca, księgarz, malarz, legendarny animator ruchu bitników. Przyczyną śmierci poety była choroba zwyrodnieniowa płuc.
W Krakowie, w wieku 87 lat, zmarł pomysłodawca, założyciel i wieloletni redaktor naczelny miesięcznika „W drodze” – ojciec Marcin Babraj OP. W 1973 roku stworzył formułę pisma „W drodze”, która od niemal pół wieku nic nie straciła ze swej aktualności.
Nie żyje Mourid Barghouti. Znany na całym świecie palestyński pisarz i poeta zmarł w niedzielę 14 lutego. Miał 76 lat. Polskim czytelnikom Mourid Barghouti znany jest jako autor wyśmienitej prozy, „Jestem stamtąd, jestem stąd”, pisarz przedstawił codzienność wygnańca na tle tragicznego konfliktu izraelsko-palestyńskiego
Zmarł słynny francuski pisarz, eseista, scenarzysta i reżyser Jean-Claude Carrière. Współpracował z największymi i został uhonorowany Oscarem za całokształt twórczości. Miał 89 lat.
Zmarł prof. Wojciech Burszta. Był antropologiem kultury, kulturoznawcą, eseistą i tłumaczem. Autorem ponad 400 publikacji naukowych, takich jak "Asteriks w Disneylandzie. Zapiski antropologiczne" czy "Kotwice pewności. Wojny kulturowe z popnacjonalizmem w tle"
Zmarł profesor Zdzisław Najder – publicysta, historyk literatury, działacz niepodległościowy. Współpracował z paryską „Kulturą”, założył Polskie Porozumienie Niepodległościowe, kierował Radiem Wolna Europa. Miał 90 lat. O śmierci Zdzisława Najdera poinformował jego syn Krzysztof Najder.
16 lutego zmarła urodzone w Polsce tłumaczka, poetka i pisarka Irit Amiel. Za swoje opowiadania była dwukrotnie nominowana do Nagrody Literackiej "Nike". Urodziła się w Częstochowie w 1931 r.
Styczeń
Papcio Chmiel, Henryk Jerzy Chmielewski, autor kontynuacji serii komiksowej "Sierżant King z królewskiej konnicy" (1947) oraz komiksów własnego pomysłu "Półrocze bumelanta" (1951) i "Witek sprytek" (1955–1956). W 1957 r. zaczął tworzyć komiksy o przygodach trójki przyjaciół - szympansa Tytusa, wysokiego, szczupłego Romka i małego, grubego, przemądrzałego A'Tomka - które ukazywały się w "Świecie Młodych" do lat 80. XX w. W serii wielokrotnie - jako Papcio Chmiel - pojawiał się także sam autor. Ukazująca się od 1957 r. seria komiksów "Tytus, Romek i A’Tomek" rozeszła się w łącznym nakładzie 11 mln egzemplarzy. Miał 97 lat.
1 stycznia odeszła prof. Dorota Filipczak. Była badaczką literatury kanadyjskiej, literatur postkolonialnych oraz filozofii religii. Kierowała Zakładem Badań Intermedialnych, Kanadystycznych i Postkolonialnych w Instytucie Anglistyki Uniwersytetu Łódzkiego.
Pierwszwego dnia stycznia zmarła Bibianna Ciompała, słynna pani Blanka z księgarni Państwowego Instytutu Wydawniczego przy ul. Foksal 17 w Warszawie. Informację przekazali byli dyrektorzy PIW-u: Tadeusz Nowakowski i Rafał Skąpski.
Zmarł Arkadiusz Pacholski związany z Kaliszem historyk, eseista i powieściopisarz, a także miejski aktywista i animator kultury. W tym roku skończyłby 57 lat. Był autorem cenionych zbiorów esejów, takich jak: "Pochwała stworzenia. Eseje igawędy", "Widok z okna na strychu. Eseje i gawędy wtóre” (w roku 1999 otrzymał za nie Nagrodę Kościelskich), "Brulion paryski”.
Część Ich Pamięci!