Ci, którzy odeszli w 2025
Ci, którzy odeszli w 2025
Jak co roku święto zmarłych i Wszystkich Świętych łączy się niezmiennie ze wspomnieniami o tych, którzy odeszli z tego swiata w mijającym 2025 roku. Szczególną pustkę czujemy po stracie bliskich, ale powracamy też myślami do tych, którzy byli naszymi przewodnikami duchowymi, czy Mistrzami. To artyści wszelakich dyscyplin i talentów. A najbardziej dotkliwą pustkę, której nikt nie zapełni czujemy po stracie pisarzy, poetów. Ich oryginalności, mądrości, językowego kunsztu nikt nie jest w stanie powtórzyć. Oto ci, którzy odeszli w 2025 roku:
Październik:
1. Ivan Klíma (ur. 14 września 1931 w Pradze jako Ivan Kauders, zm. 4 października 2025 tamże) – czeski prozaik i dramatopisarz.
2. Mirosław Jerzy Chojecki (ur. 1 września 1949 w Warszawie, zm. 10 października 2025) – polski wydawca i producent filmowy, działacz opozycji w PRL. Kawaler Orderu Orła Białego.
3. W sobotę 18 października zmarł Marcel Weyland, tłumacz poezji polskiej na język angielski, prawnik i architekt.
4. Andrzej Paweł Kołakowski (ur. 12 sierpnia 1964 w Międzyrzeczu, zm. 19 października 2025) – polski pieśniarz, poeta, pedagog, publicysta, nauczyciel akademicki, działacz opozycyjny w okresie PRL.
5. Maciej Karpiński (ur. 21 listopada 1950 w Warszawie, zm. 24 października 2025) – polski prozaik, dramaturg, scenarzysta, krytyk literacki i teatralny, pedagog.
Wrzesień:
1. Krzysztof Jan Zuchora (ur. 10 stycznia 1940 w Głownie, zm. 2 września 2025) – polski teoretyk i wykładowca wychowania fizycznego, nauczyciel akademicki, poeta.
2. Witalij Ołeksijowicz Korotycz (ukr. Віта́лій Олексі́йович Коро́тич, ur. 26 maja 1936 w Kijowie, zm. 29 września 2025 w Moskwie) – ukraiński pisarz i publicysta.
3.12 września 2025 roku, po długiej chorobie, zmarła Barbara Rymaszewska – wieloletnia organizatorka Wrocławskich Targów Dobrej Książki. Odeszła osoba lubiana i ceniona wśród ludzi książki.
4. John Rogers Searle (ur. 31 lipca 1932 w Denver, zm. 17 września 2025 w Tampie) – amerykański filozof. Z badań nad filozofią języka przeszedł do badań na gruncie filozofii umysłu. Badania nad umysłem są jego zdaniem naturalnym krokiem w badaniach nad językiem, a sama filozofia języka ma być częścią filozofii umysłu.
Sierpień:
1. Leon Leszek Szkutnik (ur. 17 kwietnia 1932 w Lublinie, zm. 7 sierpnia 2025 w Warszawie) – polski filolog angielski, wieloletni lektor języka angielskiego na Politechnice Warszawskiej. Studiował anglistykę na Uniwersytecie Warszawskim, był także studentem Uniwersytetu Londyńskiego.2. Andrzej Ryszard Werner (ur. 14 września 1940 w Warszawie, zm. 12 sierpnia 2025) – polski krytyk literacki i filmowy, historyk literatury, profesor nauk humanistycznych, współpracownik drugiego obiegu w czasach PRL, pracownik Instytutu Badań Literackich PAN.
2. Aino Pervik po mężu Raud (ur. 22 kwietnia 1932 w Rakvere, zm. 12 sierpnia 2025) – estońska pisarka dla dzieci i tłumaczka.Była uważana za najodważniejszą pisarkę dziecięcą we współczesnej Estonii, ponieważ „podejmowała trudne tematy imigracji, konfliktów kulturowych, korupcji i utraty tożsamości kulturowej".
3. Zdena Salivarová-Škvorecká (ur. 21 października 1933 w Pradze, zm. 25 sierpnia 2025 w Toronto) – czeska piosenkarka, prozaiczka i tłumaczka z francuskiego. Wraz z małżonkiem Josefem Škvoreckým była współzałożycielką emigracyjnej oficyny wydawniczej Sixty-eight Publishers.
4. Andrzej Grabowski, ps. John Vern (ur. 9 września 1947 we Wrocławiu, zm. 29 sierpnia 2025) – polski poeta, prozaik, autor utworów dla dzieci oraz tłumacz literatury anglosaskiej, animator kultury.
Lipiec:
1. Beata Szymańska (ur. 29 stycznia 1938 w Puławach, zm. 4 lipca 2025 w Krakowie) – polska historyk filozofii oraz poetka i prozaiczka.
2. Urszula Kozioł nie żyje. Wybitna poetka miała 94 lata. O śmierci związanej z Wrocławiem poetki, pisarki, autorki felietonów i dramatopisarki, laureatki Nagrody Literackiej Nike, poinformował w niedzielę wieczorem (20 lipca) prezydent Wrocławia - Jacek Sutryk.
Czerwiec:
1. Ewa Karbowska (ur. 26 maja 1960 w Leningradzie, zm. 6 czerwca 2025 w Warszawie) – polska poetka, publicystka, tłumaczka i dziennikarka.
2. Frederick Forsyth, poczytny autor powieści sensacyjnych, m.in. "Dnia Szakala", zmarł w wieku 86 lat po krótkiej chorobie. Przykrą informację przekazał jego agent.
3. Warszawskie Muzeum Literatury pogrążyło się w żałobie. W sobotę, 22 czerwca, zmarł Jarosław Klejnocki – pisarz, poeta, eseista i nauczyciel, przez wiele lat dyrektor placówki im. Adama Mickiewicza. Miał 61 lat. Jego śmierć wywołała poruszenie w środowisku literackim, a Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oddało mu hołd za wybitne zasługi na polu edukacji i promocji kultury.
Maj:
1. Andrzej Tchórzewski (ur. 18 maja 1937 w Lublinie, zm. 10 maja 2025 w Warszawie) – polski poeta, eseista, krytyk literacki, dramaturg, autor słuchowisk i tłumacz literatury obcej.
1. Chufo Lloréns (ur. 1931 w Barcelonie, zm. 14 maja 2025 tamże) – hiszpański pisarz powieści historycznych, prawnik.
Kwiecień:
1. Peruwiański powieściopisarz, eseista, dziennikarz i polityk Mario Vargas Llosa, laureat literackiej Nagrody Nobla i jeden z najbardziej wpływowych pisarzy Ameryki Łacińskiej, zmarł w niedzielę w Limie w wieku 89 lat – poinformowały jego dzieci.
2. 17 kwietnia nad ranem zmarła Krystyna Miłobędzka, mistrzyni słowa, jedna z najważniejszych polskich poetek powojennych. Krystyna Miłobędzka urodziła się 8 czerwca 1932 roku w Margoninie koło Chodzieży. Debiutowała cyklem lirycznym Anaglify opublikowanym w 1960 roku w „Twórczości”. Jej debiutem książkowym był tom Pokrewne, który ukazał się w roku 1970.
3. Jan Wołosz (ur. 5 marca 1937 w Majdanie Królewskim, zm. 28 kwietnia 2025 w Warszawie) – polski bibliotekarz, redaktor, wicedyrektor Biblioteki Narodowej od 1991 do 1998, przewodniczący Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w latach 2001–2005.
Marzec:
1. Stefan Kaszyński (ur. 21 kwietnia 1941 w Chojnicach, zm. 17 marca 2025) – polski literaturoznawca, filolog germański i skandynawski.
2. Danuta Ćirlić-Straszyńska (ur. 5 września 1930 w Kielcach, zm. 25 marca 2025) – polska tłumaczka i dziennikarka.
3. Ottó Tolnai (ur. 5 lipca 1940 w Kanjižy, zm. 27 marca 2025) – pisarz, poeta i dramaturg, przedstawiciel mniejszości węgierskiej w Wojwodinie.
4. Barbara Frischmuth (ur. 5 lipca 1941 w Altaussee, zm. 30 marca 2025 tamże) – austriacka pisarka, dramaturg, scenarzystka, autorka audycji radiowych i tłumaczka.
Luty:
1. W nocy z piątku na sobotę (7/8 lutego), w wieku 97 lat zmarła Jadwiga Puzynina, językoznawca, badaczka literatury, interpretatorka twórczości i języka Cypriana Kamila Norwida. W 2024 r. została przez prezydenta RP odznaczona Orderem Orła Białego.
2. Zmarł prof. Marian Marek Drozdowski. Wieloletni pracownik naukowy Instytutu Historii PAN. Za jego staraniem w kwietniu 1968 r. powołano Pracownię Dziejów Warszawy. Pod koniec tegoż roku został zastępcą ds. naukowych dyrektora Instytutu (do 1973 r.
3. W wieku 95 lat zmarła Katarzyna Herbert z domu Dzieduszycka, tłumaczka, wdowa po Zbigniewie Herbercie, fundatorka Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta - poinformowała w niedzielę PAP Fundacja im. Zbigniewa Herberta.
4. 23 lutego 2025 roku zmarła Vera Verdiani, jedna z najbardziej zasłużonych tłumaczek literatury polskiej we Włoszech, która przybliżyła włoskim czytelnikom polską klasykę i wielkie teksty współczesne.
5. Barbara Rybałtowska-Szelichowska (ur. 9 października 1936, zm. 14 lutego 2025) – polska pisarka, piosenkarka, autorka tekstów piosenek, aktorka i malarka.
Styczeń:
1. Martin Pollack - austriacki pisarz, eseista i reporter, autor książek "Śmierć w bunkrze", "Cesarz Ameryki" i "Ojcobójca", zmarł w piątek (17 stycznia) w wieku 81 lat. Jednym z najważniejszych tematów jego twórczości jest konfrontacja z historią rodziny, a zwłaszcza ojca - Sturmbannführera SS.
2. Nie żyje profesor Barbara Szacka. Polska socjolożka i badaczka pamięci zbiorowej zmarła w piątek w wieku 95 lat. Prof. Szacka była autorką m.in. podręcznika "Wprowadzenie do socjologii" oraz książki "Życie i pamięć w mrocznych czasach". O jej śmierci powiadomił Wojciech Szacki, wnuk socjolożki.
3. W nocy 24 stycznia 2025 roku zmarł Marcin Wicha, wybitny pisarz i grafik, laureat Nagrody Literackiej „Nike”. Marcin Wicha urodził się w 1972 roku w Warszawie, był synem architekta Piotra Wichy i Joanny Rabanowskiej-Wichy, której poświęcił swoją najgłośniejszą książkę, Rzeczy, których nie wyrzuciłem.
4. Zmarła Renata Gorczyńska, pseudonim „Ewa Czarnecka” (ur. 5 maja 1943 w Warszawie, zm. 22 stycznia 2025 w Gdyni) – polska dziennikarka, publicystka, pisarka, krytyk literacki, tłumacz literatury pięknej.
5. Michael Longley (ur. 27 lipca 1939 w Belfaście, zm. 22 stycznia 2025 tamże) – poeta irlandzki, jeden z twórców nowoczesnej szkoły liryki w Irlandii Północnej.
źródło: https://ksiazka.net.pl, https://pl.wikipedia.org
