Autorem komentarza jest Renek Mendruń, Konsultant z Nielsen BookScan.
W zestawieniu top20 Nielsen BookScan Polska dla tygodni 37-40 mamy 14 podręczników, dwie lektury szkolne oraz cztery nowości z 16 września: „Powrót z Bambuko” Katarzyny Nosowskiej – pozycja druga w zestawieniu, „Precedens” Remigiusza Mroza – pozycja siódma, „Srebrne skrzydła” Camilli Läckberg – pozycja dziewiąta oraz „Pokora” Szczepana Twardocha – pozycja 19.
Rynek książki to system naczyń połączonych, z reguły w połowie września kończy się szczyt podręcznikowym i zaczyna się wysyp jesiennych nowości. W tym roku szczyt sezonu podręcznikowego nieco się przesunął w czasie i przypadł na ostatni tydzień sierpnia i przede wszystkim cztery tygodnie września (patrz wykres poniżej). Sprzedaż podręczników na początku września była tak duża, że inne książki z wielkim trudem przebijały się do zestawień top.
Przypomnijmy: likwidacja gimnazjum wywołała w 2019 roku sztuczny „wyż demograficzny” w „nowych” szkołach ponadpodstawowych, kiedy dwa połączone roczniki uczniów poszły do pierwszej klasy liceum i technikum, weszła nowa podstawa programowa i rodzice/ uczniowie zastali zmuszeni do zakupów zupełnie nowych podręczników. W tym roku sytuacja się powtórzyła w klasach drugich.
Czasem trafiają się pytania: na ile zakup podręczników powiększa wartość koszyka zakupowego książek w skali całego rynku? Czy i na ile podręczniki zastępują inne książki w budżetach domowych? Z danych BookScan wynika, że zakupy podręczników nie powodują spadku zainteresowania najlepszymi nowościami. To raczej poziom sprzedaży najlepszych podręczników jest bardzo wysoki, nawet z punktu widzenia najbardziej poczytnych autorek i autorów. Wydaje się, że podręczniki szkolne uzupełniają i powiększają wartość rynku książki i zjawisko „kanibalizacji” - młodzież kupuje mniej literatury, bo pieniądze musi wydać na podręczniki - nie występuje lub jest marginalne.
Dla księgarń sprzedaż podręczników szkolnych była przez lata uznawana jako jeden z fundamentów istnienia. W panelu BookScan w Polsce mamy stacjonarne sieci księgarskie Book Book, Bookszpan, Książnica Polska i Między Kartkami, sieć księgarską Świat Książki prowadzącą także duży sklep on-line oraz kilka sklepów internetowych należących do firmy Glosel: jak taniaksiazka.pl czy ksiazkomat.pl. Wszystkie dane pokazywane na wykresach czy w tabelach odnoszą się do całości. W tej chwili pracujemy nad włączeniem tzw. księgarń niezależnych do panelu.
Nielsen BookScan Polska
Panel Nielsen BookScan działa w 11 krajach, w Polsce został uruchomiony w lipcu 2018 roku. Pokrywa ok. 10 -15% rynku księgarskiego (sieci księgarskie oraz księgarnie internetowe). Dane do Bookscan Polska dostarcza około 250 księgarń stacjonarnych (BookBook, Bookszpan, Książnica Polska, Między Kartkami, Świat Książki) i dwie księgarnie on-line (Taniaksiazka.pl i Swiatksiazki.pl). Łącznie w tym kanale Nielsen obserwuje ponad 10 mln transakcji rocznie, gdzie średnia cena detaliczna książki drukowanej wynosi blisko 25 zł brutto.
Model Bookscan jest ten sam w 11 krajach: informacje pochodzą z kas fiskalnych, badany jest popyt krajowy (eksport książek nie jest analizowany) i rynek nabywcy indywidualnego (sprzedaż b2b do bibliotek, szkół etc. nie wchodzi do zestawień). Dodatkowo Nielsen w Polsce posiada dane o sprzedaży w kanale sieci handlowych (sieci marketów, dyskontów, kiosków czy stacji benzynowych), przy czym obecnie sprzedaż z sieci handlowych nie jest łączona z panelem księgarskim i nie wchodzi do prezentowanych tu zestawień.
KONTAKT
|