Debata i sfera publiczna w Polsce jest w stanie krytycznym – pisali autorzy diagnozy stanu kultury przygotowanej na Kongres Kultury w 2016 roku. Wydawać by się mogło, że główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest pogłębiająca się polaryzacja polityczna, której skutki przenikają do innych sfer życia. W efekcie coraz większe podziały dzielą środowiska kulturalne, akademickie, medialne. W istocie jednak źródła kryzysu debaty intelektualnej ukryte są głębiej. Dopatrywać się ich należy w wielowymiarowej transformacji współczesnych społeczeństw.

Świat jaki znamy kończy się, lecz brakuje języka, by proces ten opisać i jednocześnie wyobrażać sobie to, co już się wyłania z chaosu procesów zmiany oraz form przyszłości, jakie mogą nadejść. W rezultacie posługujemy się opisami, które straciły aktualność, lecz ciągle funkcjonują w debacie. Tymczasem potrzebujemy nowej wyobraźni, nowych idei i nowych propozycji opisu świata, rzeczywistości społecznej, politycznej, kulturalnej, ekologicznej, gospodarczej w czasie przełomu oraz adekwatnych do wyzwań wizji organizacji przyszłości, życia społecznego i tego co wspólne.

Królestwo za idee!

Idąc za tą diagnozą, ale też kierując się misją, do której należy działanie na rzecz rozwoju debaty i sfery publicznej w Polsce Fundacja im. Stefana Batorego zdecydowała o ustanowieniu nagrody za najlepszą książkę proponującą nowe idee, sposoby myślenia i koncepcje z szeroko rozumianego pola myśli społecznej i politycznej, historii idei i badań nad przyszłością, refleksji nad cywilizacją i kulturą. Przyznawane co roku wyróżnienie nosić będzie imię Marcina Króla. Wraz z ogłoszeniem Nagrody rozpoczynamy program debat o książkach, które mają znaczenie, myśli, która inspiruje do działania, ideach, które zmieniają rzeczywistość.