ebata spotkała się z bardzo dużym zainteresowaniem uczestników rynku książki. W spotkaniu prowadzonym off- i on-line wzięło łącznie udział ponad stu przedstawicieli   80 podmiotów branżowych (wydawnictw, księgarń, dystrybucji) oraz organizacji i mediów środowiska książki.

Celem spotkania było wypracowanie podstaw do decyzji o dalszym procedowaniu projektu naprawy rynku książki, proponowanego przez Polską Izbę Książki, Ustawy o ochronie rynku książki (Uoork). Proponowany przez Izbę projekt ustawy oparty jest na długoletniej analizie mechanizmów rynku książki i dopuszczalnych sposobów ich równoważenia, na doświadczeniach rozwiniętych krajów z wysokim poziomem czytelnictwa. Wdrożenie ochrony ceny nowości wydawniczych z jednej strony jak i mechanizmów wspierających zakupy książek przez czytelników oraz  stacjonarne księgarnie byłoby istotnym impulsem dla poprawy sytuacji branży. 

Na wstępie do debaty Łukasz Okuniewski, prezes zarządu Książnicy Polskiej, członek Rady PIK omówił bolączki rynku książki: niski poziom czytelnictwa, koncentracja dystrybucji na przecenach nowości wydawniczych, zmniejszająca się liczba  księgarń stacjonarnych oraz słabe wyniki ekonomiczne w branży: niskie nakłady, wysokie rabaty udzielane dystrybucji, duża rotacja nowości. Prezentacja Łukasza Okuniewskiego jak i uzupełniające komentarze prowadzących debatę – Soni Dragi, Włodka Albina, Grzegorza Majerowicza oraz mecenas Kądzieli-Piaseckiej – wskazywały przede wszystkim na spadki sprzedaży książek na przestrzeni ostatnich lat, na zbyt niską rentowność w działalności wydawniczo-księgarskiej,  na spadające liczby stacjonarnych księgarń  oraz na dominację globalnych, międzynarodowych graczy rynku książki  w krajach bez ustawy o książce. W trakcie debaty korygowali błędne tezy, podawali uzupełniające dane i informacje.

O ostatecznym kształcie proponowanej przez Izbę Ustawy chroniącej rynek książki przed jego dalszą degradacją mówiła mecenas Agnieszka Kądziela-Piasecka z Kancelarii LSW. Pani mecenas przedstawiła zmiany, jakich dokonał zespół roboczy Izby w wyniku konsultacji  środowiskowej, która trwała na przełomie kwietnia i maja bieżącego roku. Najważniejsze  zmiany wobec  wersji Uoork sprzed  konsultacji w maju to:

– objęcie ustawą e-booków i audiobooków;
– możliwość wyłączenia nowości wydawniczych z chronioną ceną  z internetowego serwisu subskrypcyjnego (to wydawca będzie decydował, czy jego tytuł będzie włączony do sprzedaży na platformach streamingowych, czy nie);
– skrócenie okresu ochronnego z 12 na 6 miesięcy;
– doprecyzowanie pojęcia targów stacjonarnych i księgarni stacjonarnej;
– wprowadzenie ulgi podatkowej na zakup książek;

– możliwości stosowania preferencyjnych stawek czynszu przez samorządy miast.

Proponowane rozwiązania poddano trwającej ponad dwie godziny dyskusji, do której zgłaszali się licznie uczestnicy debaty. Łącznie zabrało głos 19 gości, przedstawicieli wszystkich sektorów rynku.

Wielu księgarzy i wydawców opowiedziało się zdecydowanie za proponowaną regulacją rynku. Wybrzmiało wiele głosów sceptycznych wobec  wdrożenia jednakowej ceny na premiery wydawnicze bez regulacji wysokości rabatów udzielanych dystrybucji i detalistom. Nie brakowało także głosów przeciwnych ingerencji w działanie rynku.

Pani mecenas Kądziela-Piasecka podsumowała na gorąco dyskusję: Zauważalna jest zdecydowana przewaga głosów podkreślających potrzebę regulacji. Następujące krytyczne uwagi odnośnie do zaproponowanego tekstu Uoork należy poddać analizie:
– brak regulacji rabatów pomiędzy poszczególnymi elementami łańcuchu;
– konieczność doprecyzowania regulacji subskrypcji;
– więcej uwagi dla problemu czytelnictwa.

Uczestnicy podkreślali potrzebę dalszej dyskusji o kondycji branży.

Sonia Draga zamknęła debatę apelem o przesyłanie konstruktywnych propozycji dotyczących poprawy sytuacji w branży na adres biura PIK: biuro@pik.org.pl. Wnioski  z debaty przekazane zostaną Radzie Polskiej Izbie Książki.