Rafał Księżyk laureatem Górnośląskiej Nagrody Literackiej "Juliusz"
Rafał Księżyk laureatem Górnośląskiej Nagrody Literackiej "Juliusz"
Autor książki "Śnialnia. Śląski underground" Rafał Księżyk odebrał Górnośląską Nagrodę Literacką "Juliusz" oraz 50 tys. zł podczas wieczornej gali w Teatrze Ziemi Rybnickiej.
Podczas 55. Rybnickich Dni Literatury, w sobotę, odbyło się wręczenie nagrody "Juliusz". Dziewiątym laureatem nagrody został Rafał Księżyk za biografię pt. "Śnialnia. Śląski underground" .
"Rafał Księżyk w +Śnialni+ przybliżył nam niezwykłe środowisko, ludzi kreujących z akademii snu i jawy. Biografia ta wielu po raz pierwszy coś powie o tym cudzie z Piastowskiej 1" - powiedział w laudacji członek kapituły i inicjator nagrody prof. Zbigniew Kadłubek.
"Napisałem tę książkę dla nich, dla pamięci tych ludzi. Uważam, że oni cały czas są trochę źle obecni zarówno w polskiej kulturze, jak i na gruncie polskiej sztuki są zmarginalizowani. Doceniając to, co oni zrobili, czując, że impulsy z tego kręgu wciąż są aktywne, chciałem te postacie szerzej utrwalić i rozpowszechnić" - powiedział PAP laureat Rafał Księżyk.
Książka opowiada historię Urszuli Broll, Antoniego Halora, Zygmunta Stuchlika, Andrzeja Urbanowicza i Henryka Wańka, którzy wymknęli się do Śnialni z realiów PRL-u. W latach sześćdziesiątych XX wieku stworzyli przy ulicy Piastowskiej 1 w Katowicach legendarną Pracownię, która przetrwała sześć dekad. Najpierw kusiła duchowością, a po 1989 roku – ekscesem, testując granice odzyskanej wolności.
"Napisałem tę książkę dla nich, dla pamięci tych ludzi. Uważam, że oni cały czas są trochę źle obecni zarówno w polskiej kulturze, jak i na gruncie polskiej sztuki są zmarginalizowani. Doceniając to, co oni zrobili, czując, że impulsy z tego kręgu wciąż są aktywne, chciałem te postacie szerzej utrwalić i rozpowszechnić" - powiedział PAP laureat Rafał Księżyk.
W tym roku nominację do nagrody "Juliusz" uzyskały książki: "Ptaki krzyczą nieustannie. Historia Gunthera Niethammera, esesmana i ornitologa z Auschwitz" Beaty Dżon oraz Michała Olszewskiego, "Babel. Człowiek bez losu" Aleksandra Kaczorowskiego, "Urban. Biografia" Doroty Karaś oraz Marka Sterlingowa, a także "Przybyszewska/Pająkówna. Głuchy krzyk. Portret podwójny" Anny Kaszuby-Dębskiej.
Górnośląska Nagroda Literacka "Juliusz" to wyróżnienie ustanowione przez Prezydenta Rybnika. W trzech pierwszych edycjach wyróżniano najlepsze polskie książki, wyłonione spośród publikacji literackich danego roku. Od 2019 r. nagroda jest przyznawana za najlepszą biografię napisaną i wydaną po polsku w roku poprzednim.
Zgodnie z regulaminem nagrody, zwyciężyć może tylko jedna książka, za którą jej autor otrzymuje statuetkę oraz nagrodę pieniężną w wysokości 50 tys. zł. Fundatorem przyznawanej od 2016 roku nagrody jest prezydent Rybnika.
Kapitułę konkursu w tym roku tworzyli: Ewa Niewiadomska (szefowa redakcji kultury w Polskim Radio Katowice), prof. Tadeusz Sławek (były rektor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach), prof. Zbigniew Kadłubek (tłumacz i komparatysta), Bernadetta Darska (krytyczka literacka), Anna Arno (pisarka) oraz Agata Passent (felietonistka).
Patronem przyznawanej przez prezydenta Rybnika nagrody jest żyjący w XIX wieku Juliusz Roger – niemiecki lekarz sprowadzony na Górny Śląsk w czasie pustoszącej ten region epidemii cholery. Dzięki jego staraniom udało się wkrótce poprawić stan opieki zdrowotnej. W wolnym czasie Roger zbierał i wydał drukiem śląskie pieśni ludowe (546 utworów).
Dotychczas nagrodę otrzymały książki: "Kobro. Skok w przestrzeń" autorstwa Małgorzaty Czyńskiej (2016), "Między Placem Bohaterów a Rechnitz. Austriackie rozliczenia" Moniki Muskały (2017), "Dar meneli" Roberta Rybickiego (2018), "Ota Pavel. Pod powierzchnią" Aleksandra Kaczorowskiego (2019), "Jaremianka. Biografia" Agnieszki Daukszy (2020), "Nasza pani z Ravensbrück" Marty Grzywacz, "Wygnaniec. 21 scen z życia Zygmunta Baumana" Artura Domosławskiego (2021) oraz ubiegłoroczny "Kopernik. Rewolucje" Wojciecha Orlińskiego.
Patronem przyznawanej przez prezydenta Rybnika nagrody jest żyjący w XIX wieku Juliusz Roger – niemiecki lekarz sprowadzony na Górny Śląsk w czasie pustoszącej ten region epidemii cholery. Dzięki jego staraniom udało się wkrótce poprawić stan opieki zdrowotnej. W wolnym czasie Roger zbierał i wydał drukiem śląskie pieśni ludowe (546 utworów). Z zamiłowania był też przyrodnikiem i entomologiem.
W ramach tegorocznych Rybnickich Dni Literatury zaplanowano kilkanaście wydarzeń, w tym spotkania autorskie i warsztaty literackie, imprezy muzyczne oraz spektakle teatralne. (PAP)
Foto: Rafał Księżyk (P) odbiera nagrodę za książkę "Śnialnia. Śląski underground" z rąk prezydenta Rybnika Piotra Kuczery podczas gali wręczenia Górnośląskiej Nagrody Literackiej "Juliusz" w Teatrze Ziemi Rybnickiej w Rybniku. Fot. PAP/K. Zaremba
autorka: Julia Szymańska
jms/ aszw
źródło: https://dzieje.pl
