Recenzja

Czwarta rewolucja przemysłowa

Główną tezą książki Klausa Schwaba jest stwierdzenie, że oto nadeszła „Czwarta rewolucja przemysłowa”, zwana inaczej „Industry 4.0”, i nieuchronnie jesteśmy na nią skazani. Otóż wydaje się, że założyciel i Prezes Światowego Forum Gospodarczego w Davos jest bardzo ostrożny w formułowaniu takiego sądu, gdyż według wielu tysięcy użytkowników najnowszych model smartfonów, myślących domów, których coraz więcej można znaleźć w ofercie developerów, użytkowników „chmury”, korzystających z najnowszych zdobyczy medycyny: implanty 3D, już od dawna korzystamy z jej owoców. Ale były to działania rozproszone, noszące często miano nowinek technologicznych czy wynalazczych.

 

Od paru lat nowe technologie, inteligentne akcesoria, skomputeryzowane procesy wytwórcze, robotyzacja, przetwarzanie chmurowe, powstawanie systemów cyber-fizycznych, bioinżynieria są coraz częściej łączone ze sobą. Duże firmy, których wytwory stanowiły pochodną długofalowej strategii gospodarczej, mimo ogromnych zaangażowany csił i środków przegrywają na rynku ze star-upami, małymi i średnimi firmami.

Oczywiście perspektywa z której Schwab na nią patrzy, a nasza osobista są diametralnie różne. Kiedy w 2016 roku ogłosił w książce „The Fourth Industrial Revolution”, że ona już się rozpoczęła, niewielu ludzi zdawało sobie sprawę, z czym należy ją kojarzyć. Dodatkowo światowe badania Deloitte Global niosły niezbyt optymistyczne wnioski, gdyż jak się okazało tylko 14% szefów firm w niej uczestniczących stwierdziło, iż są do niej przygotowani, a mniej niż ¼ z nich uważała, że ich pracownicy dysponują oczekiwanymi od nich kwalifikacjami.

Narodziny Internetu rzeczy, przetwarzanie chmurowe danych, skracanie łańcucha decyzyjności, komputeryzowanie procesów wytwórczych, stawianie na partnerstwo publiczno-prywatne, wszystko to razem tworzy osnowę „Czwartej rewolucji przemysłowej. Jej kanwą jest dobro i przyszłość ludzi żyjących w XXI wieku – wieku zanikania barier między człowiekiem a maszyną.

Schwab w swojej książce stara się pokazać nam całe stojące za tym spektrum spraw, zadań, problemów, nie tyle do rozwiązania, co do uświadomienia sobie ich wagi. A przy tym nie unika mówienia o zagrożeniach jakie stoją za „Industrial 4.0”.  Niesie ona w sobie na przykład także niebezpieczeństwo jak np. marginalizację niektórych grup społecznych, powiększy nierówności, przyczyni się do powstania nowych zagrożeń dla bezpieczeństwa użytkowników sieci, a przy tym  zaburzy relacje międzyludzkie. Wirtualna rzeczywistość, bycie coraz częściej on-line, sztuczna inteligencja, nanotechnologie, robotyzacja, autonomiczne samochody, Internet Rzeczy i dla Rzeczy, cyber ubranie typu wearable podłączone do Internetu, wszechobecna komputeryzacja, czyli superkomputer w naszej kieszeni, inteligentne okulary jako nowy interfejs, obecność cyfrowa na platformach on-line i mediach połączona z wszczepialnymi technologiami.

Na te wszystkie za i przeciw "Czwartej rewolucji przemysłowej" odpowiada Schwab w swojej pracy. Już teraz bowiem dzięki łączności cyfrowej, nowych technologii, oprogramowania, specjalnych aplikacji całkowicie zmienia się społeczna interakcja i nasze relacje. Kiedy nastąpi ten moment krytyczny pyta Schwab, gdy sieć pochłonie nas całkowicie, a my uzależnieni od niej, bez prywatności, inwigilowani, z zaburzeniami koncentracji, stanami lękowymi (awaria sieci, brak dostępu), staniemy bezbronni wobec nowych technologii. Stąd głównym postulatem Schwaba jest ciągłe, nieustanne poszerzanie, na różnych poziomach wiedzy naszej świadomości, o tym co już jest obecne w naszym życiu, o tym co już niedługo wejdzie do systemu nowych technik cyfrowych, o tym co kryje się za wszczepialnymi technologiami, a także za terminem: zjednoczenie zasobów materialnych i cyfrowych i czy narzędzia analityczne i technologie mobilne ułatwią nam życie czy stanowić będą kolejny powód do niepokoju. Stąd jak pisze Schwab  a wtóruje mu Marek Metrycki, partner zarządzajacy Deloitte Polska "Czwarta rewolucja przemysłowa musi się dokonać przede wszystkim w naszych umysłach".