Recenzja

Dni Króla

Są książki do których się wraca, aby przeczytać, co znamienitsze fragmenty. Książka Floriana pt. „Dni Króla”należy do tych do których powinno się powracać, by smakować poszczególne rozdziały, wracając do nich jak do ogrodu o rozwidlających się ścieżkach.

 Powiązane ze sobą losy narodzin państwa rumuńskiego, głównego bohatera, dentysty Josefa Straussa i księcia Karola Hohenzollerna skrywają w sobie różne przecinające się w czasie powiązania i węzły, które ty drogi czytelniku musisz rozwiązać sam, w ciszy i skupieniu, bowiem poetycki, przebogaty składniowo język Floriana potrzebuje namysłu i otworzenia się na bogactwo naszego języka, a to zasługa tłumaczki Radosławy Janowskiej-Lascar. Jej kunszt przełożył się na niesamowite doznania w czasie lektury tej kroniki wiekopomnego powstania rumuńskiego państwa. Ale kronika ta mieści w sobie równoległe losy Józefa Straussa, jego serbskiej żony Eleny, Karola Hohenzollerna i jego oślepionej kochanki Leny, golibrody Otto Huera, miasta Bukareszt, rzeki Dymbowicy i wielu set bezimiennych ludzi, których każdy z nich spotkał w swoim życiu. Bo nasza egzystencja nie odbywa się w próżni, od przedszkola,szkołę, uniwersytet, potem pracę, stykamy się z tysiącem podobnych do nas mieszkańców XIX wiecznej Europy, którzy podobnie do niemieckiego dentysty Józefa szukają swojego miejsca na tym szerokim świecie, aby ukoić własne lęki, bezdomność, poszukując sensu własnej egzystencji pośród historycznego czasu, przynoszącego, to radość czasów pokoju i prosperity, to znów ból, utratę i strach czasów wojny i głodu. Przez te wszystkie stany nasi bohaterowie przechodzą jak pozwodzonym moście badając ostrożnie teren, lub gnani wewnętrznym niepokojem i szaleństwem angażują się dając się porwać bystrym, nieprzewidzianym nurtom tamtych rewolucyjnych dni i nocy.Bo każda pora ma swoją odrębną ścieżkę, swój własny biologiczny zegar powiązany różnymi niezrozumiałymi więzami z naszym zegarem duszy i ciała.

Nie dziwię się zatem, że „Dni króla” znalazły się w finałowej siódemce książek pretendujących do tegorocznej Nagrody Literackiej Europy Środkowej Angelus. Umiejętność łączenia faktów historycznych z literacką fikcją osiąga u Floriana mistrzowski niedostępny dla innych autorów poziom. Zawarł on swoją historię na niespełna dwustu trzydziestu stronach, nie pomijając i nie przegadując żadnego z wątków. Mamy tu Bukareszt jak wieżę Babel pełną różnych nacji i języków, mamy rzut na ówczesną sytuację polityczną Europy, mamy w tle chylącą się ku upadkowi potęgę tureckiej porty. A nade wszystko żywego,wrażliwego niemieckiego dentystę Józefa Straussa, którego zawód powoli ewoluuje z rzemiosła przesiąkniętego bólem i topornym wyposażeniem, do zawodu zbliżonego do lekarskiej profesji. Towarzyszy mu do ostatnich stron jego literacki kot Zygfryd, który zdradza nam swoje pisarskie pasje drąc pazurami na poetyckie strzępy obicia foteli, chcą w ten sposób wpisać się w nieznaczone karty historii swoimi filozoficzno-ezoterycznymi spostrzeżeniami na temat poranionej, wrażliwej ludzkiej duszy, którą od kociej różni tylko rodzaj papieru i atramentu na której utrwala swoją poranno nocną wiwisekcję.