Recenzja

Etnopedagogika w kontekście wielokulturowości i ustawicznie kształtującej się tożsamości

W ramach serii „Pedagogika Nauce i Praktyce”, której od początku patronuje Portal Księgarski ukazał się kolejny tom, podręcznik autorski prof. Jerzego Nikitorowicza pt. Etnopedagogika w kontekście wielokulturowości i ustawicznie kształtującej się tożsamości”.  Książka ukazuje się w bardzo ważnym momencie, gdyż właśnie teraz  na naszych oczach Europa Zachodnia przeżywa prawdziwą inwazję emigrantów z krajów arabskich, Afryki, a także Afganistanu czy Iraku. Problem adaptacji kulturowej, dostosowania się do europejskich standardów przetacza się przez wszystkie dostępne nam media.

 

Ta nieustająca fala migracji ludzi z zupełnie innego kręgu kulturowego, głównie młodych "porywa" ze sobą wyobrażenia europejczyków o możliwościach integracji jakie niosą za sobą wdrożone liberalne unijne procedury.

Okazuje się, że te wszystkie obce nacje nie mają najmniejszego zamiaru integrować się z kulturą europejską i jej wartościami. Już i tak w Niemczech żyje od lat siedemdziesiątych turecka diaspora kierująca się w swoich enklawach zupełnie innym klanowym prawodawstwem wywiedzionym z tradycji tak świeckiej jak i religijnej.

Podręcznik akademicki prof. Nikitorowicza w pełni wykorzystuje oryginalną propozycją teoretyczną, wypracowaną w toku wieloletnich badań i studiów międzykulturowych. Projekty badawcze i strukturalne Jerzego Nikitorowicza w obszarze etnopedagogiki poparte są zarówno licznymi teoriami z zakresu nauk humanistycznych i społecznych, jak i prawidłowościami warunkującymi kształtowanie się poczucia tożsamości w warunkach wielokulturowości oraz całościowym i zarazem porównawczym ujęciem procesów i zjawisk zachodzących w środowiskach zróżnicowanych kulturowo.

Podręcznik zbudowany jest z czternastu rozdziałów, w których autor stara się bardzo szczegółowo, w powiązaniu z innymi dyscyplinami naukowymi rozwinąć temat etnopedagogiki w kontekście wielokulturowości, która obecnie przeistacza się na naszych oczach w konflikt wielokulturowy. W związku tym znajdziemy tu rozdziały takie jak: Kultura lokalna, Kultura pogranicza, Kultury narodowe w wielokulturowym świecie, Kultura państwa kształtujących społeczeństwo wielokulturowe, Wielokulturowa cywilizacja europejska.

 

Polityka mulitkulti wprowadzana przez lewicowo-liberalne środowiska bez żadnego przygotowania, ad hoc, prowadzi do sytuacji, w której emigranci zarobkowi z krajów arabskich i Afryki „wrzuceni” do środka Europy stają się grupą agresywną i roszczeniową, a co za tym idzie nie są przygotowani na integrację, a druga goszcząca ich strona tolerując tą sytuację czuje tylko niepewność, strach i agresję.

Od momentu wejścia do Unii Europejskiej i Strefy Schengen jesteśmy świadkami największego exodusu europejczyków w poszukiwaniu lepszego życia,, a w ślad za tym, na ich miejsce napływa ludność obca kulturowo, nie mająca w najmniejszym stopniu ochoty zintegrować się z miejscową ludnością. Nie tylko ludzie zostali zostawieni samym sobie, ale również aparat państwowy nie zdał tu egzaminu.

Prof Nikitorowicza w rozdziale jedenastym porusza te sprawy, pisząc: „Wielokulturowość zdaje się bowiem tworzyć publiczną przestrzeń, umożliwiając różnym grupom interakcje, tym samym proponować różne formy pluralizmu, który może być rozumiany tylko jako występowanie obok siebie odmiennych kultur, aż do powstania uporządkowanych struktur społecznych”. Mimo powstania wcześniej państw wielonarodowych (Stany Zjednoczone Ameryki Północnej, Kanada, Australia), gdzie język angielski scalał wielokulturowość tych narodów, obecnie mamy do czynienia z zupełnie odwrotnym czynnikiem zamykania się tych napływowych kultur w miejskich gettach.
Mam nadzieję, że naukowy wykład oparty na własnym doświadczeniu i badaniach nie przesłoni studentom obrazu zupełnie do niego nie przystającego. Jak zachęcić współczesnych emigrantów do integracji, do zaakceptowania norm i zasad cywilizacyjnych rozwiniętych krajów, będzie to zapewne podzwonne do tego, aby do podręcznika prof. Nikitorowicza dopisać swój własny appendix.

Podręcznik został przejrzyście skomponowany i napisany przystępnym językiem, co jest cechą charakterystyczną całej tej serii. W tekście wytłuszczono ważną terminologię i definicje. Na końcu każdego rozdziału znajdują się przykładowe pytania, które pomogą studentom w utrwaleniu zapoznanego materiału. Chciałbym, aby dzięki tej pozycji zrozumienie wielokulturowości jako wychodzenia poza własną kulturę było nie tylko wyrażeniem szacunku ale i normą społeczną usankcjonowaną przez rzeczywistość współczesnego świata, gdzie otwartość i tolerancja zastąpią ksenofobiczne uprzedzenia. Ale musi zaistnieć jest jeden podstawowy warunek: muszą chcieć tego obie strony.