Rozstrzygnięto międzynarodowy konkurs im. Sz. Szurmieja na dramat współczesny o tematyce żydowskiej

Międzynarodowy konkurs im. Szymona Szurmieja na dramat współczesny o tematyce żydowskiej, ogłoszony przez stołeczny Teatr Żydowski, został rozstrzygnięty. Laureatką I nagrody została Elżbieta Łapczyńska za sztukę „Statek Utopia”. Przyznano także m.in. nagrodę ministra kultury, prezydenta Warszawy i wyróżnienia.

W informacji prasowej przypomniano, że konkurs został ogłoszony w kwietniu tego roku. Jego celem było „pobudzenie dramaturgów różnych narodowości, kultur i tradycji do podjęcia być może jednego z największych tematów XXI wieku – tematu pamięci, mając przekonanie, że od czule kultywowanej pamięci zależy to, jakimi społeczeństwami jesteśmy, jak rozumiemy swoje obywatelstwo, jaką budujemy teraźniejszość i przyszłość”. „Organizatorom zależało na pozyskaniu nowych, wartościowych tekstów dramatycznych inspirowanych szeroko pojętą tematyką żydowską oraz promowaniu współczesnej literatury teatralnej, sprzyjającej rozwojowi dialogu i zrozumienia niezależnie od różnic dzielących ludzi ze względu na rasę, płeć, wyznanie i położenie społeczne” - wskazano.

Na konkurs nadesłano blisko sto sztuk z Polski i ze świata. Jak przekazano, „spotkały się w nim utwory pisane z rozmaitych perspektyw, przez autorów wywodzących się z różnych kręgów kulturowych i kilku generacji”. Obok tekstów zanurzonych w rytmie współczesności, pojawiły się dramaty nawiązujące do tragedii Holocaustu, doświadczeń Marca 1968 roku, a także utwory zakorzenione głęboko w tradycji żydowskiej, sięgające odległej przeszłości.

6 grudnia, jury w składzie: Tomasz Miłkowski (przewodniczący), Gołda Tencer (dyrektorka Teatru Żydowskiego, aktorka, reżyserka), Małgorzata Sikorska-Miszczuk (dramaturżka), Jacek Cieślak (krytyk teatralny), Remigiusz Grzela (kierownik literacki Teatru Żydowskiego, dramaturg), Marzena Dobosz (sekretarz kapituły, krytyczka teatralna) po długich i burzliwych dyskusjach zdecydowało o przyznaniu nagród.

„Bodaj po raz pierwszy w Polsce (a może i na świecie) ogłoszony został taki konkurs wymarzony przez Gołdę Tencer. Pomysł okazał się nad podziw trafiony. Nie tylko dlatego, że nadeszło niemal sto sztuk z różnych stron świata i z Polski, ale że przyniósł plon jakościowo przebogaty. Gdyby była taka możliwość, można by nagrodzić co najmniej drugie tyle prac konkursowych” - powiedział przewodniczący jury.

Dodał, że „lektura tych utworów okazała się ożywczą przygodą, poszerzającą horyzonty pierwszych czytelników, a z czasem – mam nadzieję – dająca szansę inscenizatorom, którzy sięgną po teksty, aby przedstawić je w teatrze”. „Okazało się przy tym, że te teksty, pisane po polsku, w jidysz, po hebrajsku, angielsku czy rosyjsku, ze sobą rozmawiają, że tworzą kręgi ludzkiej wspólnoty zawsze dążącej do życia w pokoju z poczuciem czasu nieutraconego. Jednym z ważnych motywów, który spaja te teksty, jest dążenie do określenia własnej tożsamości, swego stosunku do przeszłości i współczesności. Może jeszcze ważniejszym jest język, jako wehikuł przetrwania, bez którego świat człowieka obraca się wniwecz” - wskazał Miłkowski.

Laureatką I nagrody (w wysokości 30 tys. złotych) została Elżbieta Łapczyńska za sztukę „Statek Utopia”.

Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego otrzymała Marta Szamani Yacoub za sztukę „Czy ktoś widział Hedwig Klein?”.

Iddo Natanyahu za sztukę „Don Samuel Abravanel” został uhonorowany nagrodą prezydenta Miasta Warszawy.

Nagroda „Dla sztuki polskiej” przyznana przez TVP Kultura trafiła do Ewy Sułek za „Wiosło Jakuba”.

Jarosław Wójcik za „Pokój z widokiem” otrzymał nagrodę Muzeum Getta Warszawskiego.

Nagroda Instytutu Teatralnego zostanie ogłoszona przez Instytut po zapoznaniu się ze sztukami wybranymi przez jury do drugiego etapu konkursu.

W Międzynarodowym Konkursie im. Szymona Szurmieja na Dramat Współczesny o Tematyce Żydowskiej zostały przyznane również trzy wyróżnienia Teatru Żydowskiego w Warszawie (każde w wysokości 5 tys. złotych): wyróżnienie dla sztuki o tematyce Marzec'68 dla Pawła Mossakowskiego za sztukę „Podróżnicy”; wyróżnienie dla Richa Rubina za sztukę „Kafka's Joke” oraz wyróżnienie dla sztuki w języku jidysz dla Antologii dramatów autorstwa Michaela Felzenbauma.

W komunikacie poinformowano, że „utwór nagrodzony Grand Prix może zostać przygotowany do premiery w trybie pełnego cyklu prób w Teatrze Żydowskim, a utwory wyróżnione mogą zostać zaprezentowane w Teatrze Żydowskim w ramach cyklu inscenizowanych prób +Czytamy po żydowsku+”.

Wszystkie nagrody zostaną wręczone na uroczystej gali w drugiej połowie stycznia 2022.

Mecenasem Konkursu jest Stowarzyszenie Autorów ZAIKS oraz Miasto Stołeczne Warszawa. Partnerem Konkursu jest Sekcja Polska Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Teatralnych (IATC/AICT).

Informacje o konkursie tutaj.

autor: Katarzyna Krzykowska