Uczestnictwo w kulturze online
Uczestnictwo w kulturze online
Przeniesienie znaczącej części aktywności kulturalnej do internetu było nieuniknione. Jednak gwałtowność tego procesu spowodowana pandemią sprawiła, że możemy mówić o zupełnie nowym zjawisku. Mamy do czynienia ze znacznym przyspieszeniem zmian, które w zwykłej sytuacji byłyby dużo łagodniejsze. Pandemiczna cyfryzacja była konieczna – nie dała wyboru ani artystom, ani publiczności, i nagła – nikomu nie zostawiła czasu na przygotowanie.
Narodowe Centrum Kultury od początku pandemii analizuje jej wpływ na praktyki kulturalne Polaków, a także na działalność instytucji kultury. W udostępnionych na stronach internetowych NCK raportach z badań ilościowych prezentujemy m.in. dynamikę uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych. Pod koniec 2021 r. przeprowadziliśmy badanie jakościowe, które pozwala na uchwycenie perspektywy oddolnej, perspektywy konkretnych praktyk i odczuć. W ramach badania przeprowadzonych zostało 10 wywiadów grupowych z przedstawicielami publiczności i 16 wywiadów indywidualnych z artystami tworzącymi treści przeznaczone do rozpowszechniania w internecie.
Głównym motywem uczestnictwa w kulturze w trakcie pandemii było poszukiwanie rozrywki, a także zastąpienie aktywności w realu (szczególnie na początku pandemii). Uczestnictwo w kulturze online w czasie COVID-19 bywało też formą wsparcia dla ulubionych artystów i instytucji. W pandemii w większości konsumowane były treści od znanych już twórców i instytucji (zarówno twórców internetowych, jak i takich, którzy wcześniej odbierani byli offline). Poszukiwanie nowych, nieznanych dotąd artystów czy instytucji – chociaż łatwiejsze w przestrzeni cyfrowej niż materialnej – wydaje się relatywnie rzadkie.
W raporcie przedstawiono, jak zmieniała się dynamika uczestnictwa w kulturze w okresie pandemii, a także czego najbardziej brakowało w tym czasie jej odbiorcom. Poruszono również kwestię społecznego wymiaru kultury online, czasu i miejsca odbioru publikowanych treści. Zaprezentowano też rodzaje wydarzeń online dokonując próby charakterystyki wybranych działań kulturalnych online. Oddając głos artystom i twórcom kultury uchwycono ich perspektywę, doświadczenia związane z odnalezieniem się w zastanej sytuacji, czy próbami podejmowania działań online przed okresem pandemii.
Materiały do pobrania
