Urszula Zajączkowska laureatką „Złotej Róży”

Redakcja miesięcznika „Nowe Książki” i warszawski Festiwal Nauki już po raz trzynasty przyznały nagrodę za najlepszą książkę popularnonaukową minionego sezonu wydawniczego. W tym roku otrzymała ją Urszula Zajączkowska za opowieść Patyki, badyle, opublikowaną przez oficynę „Marginesy”.

Autorka jest poetką i botaniczką, absolwentką Wydziału Leśnego Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, adiunktem w Samodzielnym Zakładzie Botaniki Leśnej tej uczelni. Ukończyła również Akademię Filmu i Telewizji na kierunku montaż (twórczyni filmu Metamorphosis of Plants). Dwa lata temu otrzymała Nagrodę Kościelskich za tom wierszy minimum.

Poetycki język botanicznej opowieści Urszuli Zajączkowskiej, pełen świeżych metafor, a zarazem precyzyjny, doskonale służy rzetelnemu przekazowi naukowemu. Autorka proponuje czytelnikowi racjonalny, ale też czuły sposób myślenia o przyrodzie. Jej książka jest subiektywnym i subtelnym wyrazem Darwinowskiej tezy, że wszelkie życie utkane jest z jednej materii, że przyglądając się uważnie drobinom świata, lepiej poznajemy siebie. A skoro tak, powinniśmy uczyć się empatii wobec wszelkich istot żywych i nieżywych, wszak nasze ciało jest ich ciałem. Należy zacząć od uważności w bieżącej chwili, wyczulić się na istoty tak banalne jak badyl klonu wyrosły z betonowej kostki czy mniszek uczepiony szczeliny w asfalcie. W nagrodzonej książce realny świat za sprawą barwnych wyrażeń staje się cudownie magiczny i obecny na wyciągnięcie ręki. Dzięki zapisanym w niej rozmyślaniom można oglądać przyrodę w kontemplacyjnym okienku stworzonym z bytów tak zwyczajnych, jak tytułowe patyki i badyle.

„Złota Róża” przyznawana jest od 2007 roku, a finansowana przez Instytut Książki i Festiwal Nauki. Jej pierwszym laureatem był doktor weterynarii, obecnie dyrektor warszawskiego ZOO Andrzej Kruszewicz (Ptaki Polski), a kolejnymi m.in.: geolog i ewolucjonista Marcin Ryszkiewicz (Homo sapiens. Meandry ewolucji), teoretyk muzyki prof. Tadeusz Tomaszewski (Chopin), geobotanik prof. Romuald Olaczek (Skarby przyrody i krajobrazu Polski), filozof przyrody ks. prof. Michał Heller (Bóg i geometria. Gdy przestrzeń była Bogiem) oraz matematycy Krzysztof Ciesielski i Zdzisław Pogoda (Matematyczna bombonierka).