Wojna nadejdzie jutro. Legendarny ,,Rysiek" z Kedywu ostro o Polsce
"Wojna nadejdzie jutro". Żołnierz legendarnego Kedywu AK ostrzega" to bezkompromisowy wywiad Michała Wójcika i Emila Marata ze Stanisławem Aronsonem, Polakiem, Żydem, jednym z ostatnich żyjących autorytetów. Książka ukaże się 31 lipca nakładem wydawnictwa Znak Literanova.
Stanisław Aronson, legendarny ,,Rysiek” z Kedywu, obywatel Polski i Izraela, uczestnik Powstania Warszawskiego, podpułkownik w armii izraelskiej, odznaczony m.in Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Warszawskim Krzyżem Powstańczym. Człowiek, któremu udało się uciec z transportu do Treblinki, gdzie straciła życie cała jego rodzina.
– Wszystko zaczyna się od kłamstwa – w szczerym do bólu wywiadzie przestrzega przed manipulacjami historią, nacjonalizmem i umacnianiem podziałów. Podkreśla, że to one prowadzą do prawdziwych tragedii, których sam doświadczył.
Aronson nie boi się zadawać trudnych pytań i wypowiadać ostrych opinii na temat współczesnej Polski, a także tego co działo się wcześniej – Dziś uważam, że decyzja o powstaniu była zwyczajnie głupia. Zła, nierozważna, ze wszech miar krótkowzroczna. Mówię o decyzji. Nie o samej walce.
Krytykuje umacnianie mitu „żołnierzy wyklętych” ze szkodą dla wspaniałej tradycji AK, ale i bierność polskiego państwa podziemnego wobec zagłady swoich żydowskich obywateli – Dlaczego nikt z dowództwa nie kazał nam strzelać do szmalcowników? – Aronson nie oskarża zwykłych ludzi, oskarża tych, którzy wydawali rozkazy.
Jest przeciwny wykorzystywaniu pamięci o Powstaniu Warszawskim do tworzenia kolejnych mitów – To już trwa od lat. Te wszystkie rekonstrukcje, parady, przebieranki w żołnierzy. Ja tego nie cierpię. I to jest niebezpieczne. Bo to ma za zadanie oswajanie młodych ludzi z wojenką. Nie wojną, a wojenką. Czymś fajnym, bezpiecznym, z przygodą. Wojna to jest straszna rzecz, a nie komiks czy film. Wojna to krew, wojna to ból, to rozpacz i straszliwe ofiary.
Kilka słów o autorze:
Emil Marat i Michał Wójcik to laureaci Nagrody Historycznej „Polityki”, autorzy m.in. bestsellerowych Ptaków drapieżnych. Historii Lucjana „Sępa” Wiśniewskiego, likwidatora z kontrwywiadu AK oraz „Made in Poland”, wywiadu ze Stanisławem Likiernikiem — Rozmowa z Aronsonem była niezwykle bolesna. A przy tym elektryzująca i szokująca. Tak szczerze o polskiej konspiracji i walce nie mówił nikt przed nim — podkreśla Michał Wójcik. — Po raz kolejny upewniliśmy się, że gdy zabraknie pokolenia pamiętającego wojnę, świat będzie inny, bardziej narażony na niebezpieczeństwa. Bo historia nie ma za wielu pedagogicznych sukcesów, uczniowie robią z nią co chcą — dodaje Emil Marat.
Aronson wierzy jednak że najważniejsze jest to, co ludzi łączy, i jeśli nie damy się zwieść historii opartej na kłamstwie, wciąż mamy szansę na Polskę ludzi wolnych, myślących i dobrych dla innych. Książka ,,Wojna nadejdzie jutro. Żołnierz legendarnego Kedywu AK ostrzega” ukaże się 31 lipca nakładem wydawnictwa Znak Literanova.
Autorzy o książce
Ta książka nie wszystkim się spodoba. Trudno. Przeczytajcie. Zrozumiałem, że trzeba powiedzieć gorzką część prawdy. Nie da się zakłamać naszej historii.
Stanisław Aronson
Dziś, gdy jego towarzysze broni już nie żyją, Stanisław Aronson opowiada o wszystkich wątpliwościach, jakie mieli po wojnie. Gdy skończyły się uroczyste akademie, a oni w samotności musieli zanurzyć się w bolesnych wspomnieniach. W tej niezwykle szczerej rozmowie nie tylko rozlicza się sam ze sobą ale także pyta o sens działań polskiego Podziemia, o akowskie sukcesy i błędy. Robi to jak nikt przed nim. To bolesna i szokująca książka. Tak szczerze o polskiej konspiracji i walce nie mówił nikt przed nim
Michał Wójcik
Wiedzieliśmy że Stanisławowi Aronsonowi ZALEŻY – to było najważniejsze podczas tej rozmowy. I po raz kolejny upewniliśmy się, że gdy zabraknie pokolenia pamiętającego wojnę, świat będzie inny, bardziej narażony na niebezpieczeństwa. Bo historia – choć bywa nauczycielką ludzi, nie ma za wielu pedagogicznych sukcesów - uczniowie robią z nią co chcą.
Emil Marat
Nota o autorach
Stanisław Aronson – Polak. Żyd. Legendarny „Rysiek” z Kedywu. Przeżył warszawskie getto, uciekł z transportu do Treblinki, jako jedyny z rodziny ocalał z Holocaustu. Wstąpił do elitarnej jednostki AK, wraz ze Stanisławem Likiernikiem brał udział w akcjach Kedywu, walczył i został ranny w powstaniu warszawskim. Po wojnie był podpułkownikiem w armii izraelskiej.
Emil Marat – dziennikarz, pisarz, autor powieści Szkło (2012), Lawirynt (2014), W 2018 roku wydał reportaż literacki/biografię Krzysztofa Sobieszczańskiego Sen Kolumba (Nominacja do Nike 2019).
Michał Wójcik – historyk, dziennikarz. Był redaktorem naczelnym magazynów ,,Focus” i ,,Focus Historia”. Autor m.in książki Treblinka 43. Bunt w fabryce śmierci (2018) i wywiadu-rzeki z Zofią Posmysz Królestwo za mgłą (2017).