Zmarł Adam Zagajewski

W niedzielę wieczorem w Krakowie zmarł Adam Zagajewski, jeden z liderów literackiego pokolenia ‘68, wybitny poeta i eseista. Miał 75 lat – informację o śmierci poety potwierdziła PAP Krystyna Krynicka z wydawnictwa a5.

Urodzony we Lwowie w 1945 r. poeta zadebiutował w 1967 r. na łamach „Życia Literackiego”. Publikował także w „Odrze” i „Twórczości”. W 1968 r. współtworzył krakowską grupę poetycką „Teraz”, postulującą powrót do klarowności języka poetyckiego. Młodzi poeci domagali się zakorzenienia języka w codzienności, wzmocnienia jego wpływu na rzeczywistość. Zagajewski wraz z Julianem Kornhauserem stworzyli program ideowo-artystyczny formacji poetyckiej Nowa Fala, którego autorzy apelowali o pokazanie w sztuce „świata nie przedstawionego”.

Pierwsze książki poetyckie Zagajewskiego – „Komunikat” (1972) i „Sklepy mięsne” (1975) – stanowiły właśnie realizację nowofalowego postulatu mówienia prawdy o otaczającej rzeczywistości i obnażania fałszu oficjalnego języka.

Zagajewski, związany z opozycją demokratyczną, po proteście wobec projektowanych zmian w Konstytucji PRL został w 1975 roku objęty zakazem druku. W 1976 roku współtworzył i redagował niezależne pismo „Zapis”. W 1982 roku wyjechał do Paryża, gdzie współpracował z miesięcznikiem „Kultura” i „Zeszytami Literackimi”. Powrócił w 2002 roku i zamieszkał w Krakowie.

Tworzył niemal wyłącznie wiersze białe i wolne. Przy tym definiował poezję jako sztukę przetwarzania i układania wyrażeń myślowych. Wbrew wiodącemu prym postmodernizmowi uważał, że nie kształtowanie języka, ale sens jest najważniejszą cechą poezji. Dlatego nie ma w poezji Zagajewskiego niemal żadnych asyndetonów, neologizmów czy zniekształceń słownych. W jego poezji bardzo ważną rolę odgrywa tajemnica wpisana w przeżywanie współczesności. Oddalony od tradycji „tłumaczenia muzyki” na słowa, zajmował się tylko jej sensem bardzo często starając się wyrazić nie sam utwór muzyczny, ale cechę takiego utworu. Był miłośnikiem Chopina, Bacha, Szostakowicza i Mahlera. W jego poezji znajdują się także nawiązania do mityzacji rzeczywistości i epifanii. Jest też eseistą.

Jest autorem takich zbiorów wierszy jak m.in. „List. Oda do wielości” (1983), „Jechać do Lwowa” (1985) oraz „Płótno. Paryż” (1990) „Ziemia ognista” (1994), „Trzej aniołowie” (1997), „Pragnienie” (1999), „Asymetria” (2014), „Lotnisko w Amsterdamie” (2016), „Prawdziwe życie” (2019). Cenione były także jego tomy eseistyczne takie jak „Dwa miasta” (1991) „W cudzym pięknie” (1998), „Obrona żarliwości” (2002), „Poeta rozmawia z filozofem” (2007), „Substancja nieuporządkowana” (2019).

źródło: PAP