Nagroda Literacka "Nike" 2022. Zwycięzcą Jerzy Jarniewicz za "Mondo Cane" -
Nagroda Literacka "Nike" 2022. Zwycięzcą Jerzy Jarniewicz za "Mondo Cane"
Tegorocznym zwycięzcą Nagrody Literackiej Nike za tomik poetycki „Mondo cane” został Jerzy Jarniewicz. Werdykt konkursowego jury poznaliśmy dziś - w niedzielę, 2 października 2022 r. Natomiast Nagroda Nike Czytelników, przyznawana w plebiscycie Wyborcza.pl i „Wyborczej”, trafiła do Joanny Ostrowskiej za książkę „Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej”.
- Odbieram tę nagrodę jako nagrodę dla poezji - zaczął swoją przemowę po ogłoszeniu wyników Jerzy Jarniewicz.
- Dla tej poezji, która może być kołem ratunkowym, tej poezji którą... no ilu z nas czyta poezję? Tylu, ilu było poległych pod Termopilami, chyba niewiele więcej. Może od jutra będzie dzięki tej nagrodzie o 10 procent więcej, do czego namawiam - kontynuował. Później przyznał, że woli dziękować ludziom osobiście, by o nikim w takiej sytuacji nie zapomnieć, ale wszystkich ma w sercu, a zakończył słowami:
- Można byłoby też złożyć jakąś deklarację polityczną, ale - i to mówię serio - wydaje mi się, że sytuacja jest tak poważna i groźna, że po prostu nie chciałbym dewaluować poważnych refleksji swoim przypadkowym okazjonalnym komentarzem. Dziękuję.
Foto:Grzegorz Wołoszyn
Opublikował dwanaście zbiorów wierszy, ostatnio wyróżnione Wrocławską Nagrodą Poetycką Silesius Puste noce (2017). Autor piętnastu książek krytycznoliterackich i eseistycznych, m.in. Tłumacz między innymi (2018) i Bunt wizjonerów (2019). Tłumaczył Jamesa Joyce’a, Philipa Rotha, Raymonda Carvera, Johna Banville’a, Ursulę Le Guin i wielu innych pisarzy języka angielskiego. Opracował także antologie: Sześć poetek irlandzkich (2012), Poetki z Wysp (2015, z Magdą Heydel) i 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego (2018). Mieszka w Łodzi. Jego tomik jest pierwszą od sześciu lat - i szósta w ogóle - książką poetycką nagrodzoną Nike przez jury. Wydawca pisze o "Mondo Cane":
"Tom wyreżyserowany przez autora zgodnie z regułami gatunku kina mondo cane. Jarniewicz rejestruje prawdziwe śmierci znajomych, zerwania, odejścia – i bezlitośnie przygląda się własnym reakcjom na te »krańcówki«. Kpiarsko poczyna sobie z modelem poezji konfesyjnej, gdy obnaża zarówno perwersyjny wojeryzm mediów, jak i słabości własnego, coraz częściej schorowanego ciała. Ciągle zmienia perspektywę składni: raz ustawia obiektyw z ironicznego dystansu, a chwilę później kameruje wszystko w szokująco intymnym zbliżeniu. Jest tu wszystko, na co tak bardzo pragnęliście patrzeć, i na co tak bardzo patrzeć wam nie dano”.
Finaliści Nagrody Literackiej "Nike" 2022:
- Anna Cieplak "Rozpływaj się" - powieść, Wydawnictwo Literackie, Kraków
- Artur Domosławski "Wygnaniec. 21 scen z życia Zygmunta Baumana" - biografia, Wielka Litera, Warszawa
- Jerzy Jarniewicz "Mondo cane" - poezja, Biuro Literackie, Stronie Śląskie
- Joanna Ostrowska "Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej" - reportaż historyczny, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa
- Edward Pasewicz "Pulverkopf" - powieść, Wielka Litera, Warszawa
- Maciej Płaza "Golem" - powieść, W.A.B., Warszawa
- Kacper Pobłocki "Chamstwo" - esej, Czarne, Wołowiec
Przewodniczący jury Przemysław Czapliński w trakcie wręczenia nagrody publiczności powiedział: "Nie podoba nam się łatwość, z jaką władza skazuje za obrazę uczuć religijnych". Widzowie mogli zwrócić uwagę, że kapitała konkursu na znak protestu ubrana była w czarne koszule.
Gala wręczenia Nike 2022 odbyła się w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego. Uroczystość poprowadziła Grażyna Torbicka. Przypomnijmy, że w 2021 r. jury przyznało Nike Zbigniewowi Rokicie za reporterską książkę o Śląsku i śląskości "Kajś". Wśród wcześniejszych laureatów są m.in. Olga Tokarczuk, Joanna Bator, Wiesław Myśliwski, Mariusz Szczygieł oraz Andrzej Stasiuk.
Nagroda Literacka "Nike" w tym roku została wręczona po raz 26. Przewodniczącym jury w tym roku był Przemysław Czapliński, a zasiedli w nim także: Marek Beylin, Inga Iwasiów, Iwona Kurz, Tadeusz Nyczek, Magdalena Piekara, Szymon Rudnicki, Maria Topczewska oraz Maria Zmarz-Koczanowicz.
Oprócz tego redakcyjne jury wybrało zwycięską konkursową recenzję, a jej publikacja nastąpi w „Gazecie Wyborczej” i na Wyborcza.pl 3 października. Laureat otrzyma voucher o wartości 5 tys. zł.
Uroczystość wręczenia Nike 2022 została zorganizowana w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego i była transmitowana na żywo na antenie TVN24 oraz w serwisie Wyborcza.pl.
Relację z finałowej gali konkursu oraz specjalny materiał o zwycięzcy Nagrody Nike 2022 pojawi się już wkrótce na Wyborcza.pl/plebiscytnike, a w poniedziałek, 3 października także na łamach tradycyjnego wydania „Gazety Wyborczej”.
Przez cały wieczór 2 października trwała też relacja z gali wręczenia Nike na profilach „Wyborczej” w mediach społecznościowych, m.in. na Instagramie.
Organizatorami nagrody są „Wyborcza" i Fundacja Nagrody Literackiej Nike, a fundatorem Fundacja Agory.
26. edycję Nagrody Literackiej Nikewspierały działania promocyjne w „Gazecie Wyborczej” i na Wyborcza.pl, w internecie i radiu, a także w mediach społecznościowych.
źródło: https://kultura.gazeta.pl, https://ksiazki.wp.pl
https://www.instytutksiazki.pl
