Joanna Kulmowa

W wieku 90 lat zmarła pisarka Joanna Kulmowa

Joanna Maria Kulmowa, poetka, autorka książek dla dzieci i młodzieży oraz utworów scenicznych, zasłużona dla kultury polskiej i Warszawy, odeszła dziś rano. O jej śmierci poinformowała przyjaciółka pisarki Magdalena Barcz. W ostatnich dniach Kulmową opiekowały się siostry

Joanna Maria Kulmowa była pisarką, poetką, autorką sztuk teatralnych, słuchowisk, librett operowych dla dzieci i dla dorosłych. Opublikowała trzydzieści tomików wierszy, pięć tomów prozą, a ponad trzydzieści jej utworów scenicznych i słuchowisk radiowych zaadaptowano na potrzeby teatru, radia i telewizji. W 2013 roku zasługi pisarki dla warszawskiej kultury doceniono, przyznając jej prestiżową Nagrodę Literacką m.st. Warszawy 2013 w kategorii „warszawski twórca” za całokształt osiągnieć.

Kulmowa urodziła się 25 marca 1928 roku w Łodzi. W 1952 roku, po skończeniu Państwowej Wyższej Szkoły Aktorskiej w Łodzi i uzyskaniu dyplomu aktorki dramatu, przeniosła się do Warszawy, gdzie studiowała na Wydziale Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej. Pracowała jako reżyser w teatrach Łodzi, Poznania, Koszalina oraz w Teatrze Wybrzeże gdzie pełniła funkcję kierownika literackiego. Przez 35 lat Kulmowa związana była z Ziemią Szczecińską.

Jej twórczość z lat 1961-1996 powstała w Strumianach w Puszczy Goleniowskiej (Zachodniopomorskie). Tam z inicjatywy Kulmowej w czasie stanu wojennego działał dziecięcy zespół wokalny i parafialny chór, który występował m.in. w Watykanie przed papieżem Janem Pawłem II. W 1968 r.

Kulmowie omal nie stracili domu, kiedy poetka sprzeciwiła się podpisaniu partyjnego wniosku o usunięcie ze Związku Literatów Polskich m.in. Pawła Jasienicy i Stefana Kisielewskiego. Ostatecznie Joanna i Jan Kulmowie wyprowadzili się ze Strumian pod koniec lat 90-tych i zamieszkali w Warszawie.

Pierwszy tomik wierszy pt. „Fatum na zakręcie” wydała w 1957 r. a następnie wiersze w zbiorze „Stukam, pukam...” (1959 r.), zdradzające wzorowanie się na poezji skamandrytów. W następnych zbiorach, m.in. "Cykuta" (1967 r.) czy „Na ten słodki czas” (1981 r.) ujawniła pełen ironii, przekory i groteski styl. Była również autorką dramatów i słuchowisk.

Popularność przyniosły jej wiersze dla najmłodszych. Wydała m.in. tomiki: „Zimowe słowiki” (1967 r.), „Krześlaki z rozwianą grzywą” (1978 r.) i „Garbatą modlitwę” (1993 r.). Cenione są również jej utwory prozatorskie np. „Wio, Leokadio!” (1965) i „Bajki skrzydlate” (1991).

W 1996 r. Joanna Kulmowa objęła funkcję prezesa warszawskiego Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Dwukrotnie zorganizowała wspólnie z Janem Kulmą międzynarodowe spotkania literackie. V i VI Warszawskie Dni Literatury „Polska Rzeczpospolitą wielu narodów” odbiły się szerokim echem w kraju i za granicą.

W 2008 r. została uhonorowana Nagrodą Literacką Miasta Stołecznego Warszawy jako „pisarka dla dzieci” za tom „Kulmowa – dzieciom”. Wśród odznaczeń, które otrzymała, znalazły się między innymi Medalem Korczakowskim, Złotym Medalem Gloria Artis, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Uśmiechu.

„Na prośbę Jana Kulmy chciałabym przekazać smutną informację. Dziś nad ranem w Warszawie zmarła Joanna Kulmowa (informacja pochodzi od sióstr, które opiekowały się Nią w ostatnich dniach)” – napisała w wiadomości przesłanej PAP Magdalena Barcz.